Opracował: dr inż. Bogusław Madej
W handlu międzynarodowym, gdzie codziennie przez granice Unii Europejskiej przemieszczają się ogromne ilości przesyłek o łącznej wartości setek miliardów euro, wielkiego znaczenia nabiera sprawność i bezpieczeństwo procedur celnych. System NCTS (New Computerised Transit System) stanowi technologiczny fundament europejskiej administracji celnej, umożliwiając elektroniczne zarządzanie i monitorowanie towarów w ramach procedur tranzytowych na obszarze 27 państw członkowskich UE oraz krajów EFTA. Wprowadzony w 2004 roku jako rewolucyjne rozwiązanie zastępujące papierowe dokumenty SAD, system ten przeszedł przez pięć głównych faz rozwoju, a najnowsza – NCTS-P5 – została wdrożona w Polsce 31 października 2024 roku, przynosząc jeszcze większą automatyzację i integrację z innymi systemami celnymi. Dzięki nadawaniu unikalnych numerów MRN (Master Reference Number) każdej operacji tranzytowej, NCTS zapewnia nie tylko pełną kontrolę nad przemieszczającymi się towarami, ale także znacznie usprawnia procesy celne, skracając czas odpraw i redukując koszty administracyjne dla przedsiębiorców. Ten kompleksowy przewodnik wyjaśnia, jak działa najważniejszy system informatyczny współczesnej administracji celnej w Europie i dlaczego jego znajomość jest niezbędna dla każdego uczestnika międzynarodowego handlu.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Handel międzynarodowy jest mocno zinformatyzowany z dokumentacją cyfrową. Dlatego każda przesyłka przekraczająca granice Unii Europejskiej otrzymuje unikalny identyfikator, który towarzyszy jej przez całą podróż celną. Numer MRN (Movement Reference Number - Numer referencyjny ruchu) stanowi podstawę nowoczesnych procedur celnych, działając jako cyfrowy paszport dla towarów przemieszczanych w ramach UE. Ten 18-znakowy kod nie tylko upraszcza procesy administracyjne, ale również rewolucjonizuje sposób, w jaki organy celne monitorują i kontrolują przepływ towarów między państwami członkowskimi. Zrozumienie mechanizmów działania numeru MRN jest kluczowe dla wszystkich uczestników międzynarodowego obrotu towarowego, od eksporterów i importerów po przewoźników i agentów celnych.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Technologia blockchain, znana głównie jako fundament kryptowalut, wkracza z impetem do świata spedycji drogowej, obiecując rewolucyjne zmiany w sposobie śledzenia i zarządzania przesyłkami. Gdy każdego dnia przez Europę przemieszczają się miliony paczek i ładunków, tradycyjne systemy monitorowania często zawodzą, generując błędy, opóźnienia i utratę zaufania między uczestnikami łańcucha dostaw. Blockchain oferuje eleganckie rozwiązanie tych problemów poprzez utworzenie niezmienialnego, transparentnego i bezpiecznego rejestru każdego etapu podróży przesyłki. Rynek blockchain w transporcie i logistyce osiągnął już wartość 19,5 miliarda dolarów w 2023 roku i według prognoz będzie rósł w tempie 45% rocznie do 2032 roku. Największe firmy transportowe, takie jak Maersk, FedEx i DHL, już wdrażają rozwiązania blockchain, osiągając do 40% redukcję czasu transportu i znaczące obniżenie kosztów operacyjnych, co pokazuje, że nie jest to już futurystyczna wizja, lecz realna transformacja dzieje się na naszych oczach.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Transport międzynarodowy w obszarze Unii Europejskiej podlega szczególnemu reżimowi prawnemu, który umożliwia swobodny przepływ towarów i środków transportu bez obciążeń celnych. Ta zasada funkcjonowania UE, oparta na koncepcji unii celnej i jednolitego rynku wewnętrznego, stanowi jeden z kluczowych filarów integracji europejskiej. Brak opłat celnych na autobusy i samochody ciężarowe w przewozach między krajami członkowskimi nie jest przypadkowy, lecz wynika z głęboko zakorzenionych w prawie pierwotnym UE zasad prawnych oraz szczegółowych regulacji zawartych w aktach wtórnych.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Granice zawsze były barierą celną dla przemieszczania się między państwami pojazdów samochodowych. Dopiero przez wprowadzenie karnetu CPD problem ten został rozwiązany. Ten międzynarodowy dokument celny, określany mianem „paszportu dla pojazdu", stanowi jedyną oficjalną drogę czasowego, bezcłowego wjazdu pojazdów zarejestrowanych w określonym kraju (również w Polsce) do ponad 70 krajów Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Oceanii. Bez karnetu CPD przekroczenie granicy pojazdem wiąże się z koniecznością uiszczenia wysokich opłat celnych, które mogą wielokrotnie przewyższać wartość samego pojazdu. System CPD, uregulowany Załącznikiem C Konwencji Stambulskiej z 1990 roku, oferuje nie tylko oszczędności finansowe, ale przede wszystkim pewność prawną i proceduralne bezpieczeństwo podczas podróżowania lub wykonywania zawodu pojazdem po świecie. W artykule omówiono sytuacje, kiedy musi on być stosowany.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Przedsiębiorcy nieustannie poszukują nowych rynków zbytu. Jednym z narzędzi zdobywania klientów jest uczestniczenie w międzynarodowych targach i wystawach. W tym celu stworzono karnet ATA, który stał się niezastąpionym narzędziem ułatwiającym międzynarodowy transport towarów wystawianych na międzynarodowych targach i wystawach. Ten dokument celny eliminuje zawiłe procedury biurokratyczne, znacznie przyspiesza odprawę graniczną i redukuje koszty związane z czasowym przewozem towarów przez granice międzynarodowe. Karnet ATA to rozwiązanie, które jest prawdziwym przełomem dla firm prowadzących działalność międzynarodową, szczególnie tych uczestniczących w branżowych wydarzeniach poza granicami Unii Europejskiej.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Karnet TIR to nie tylko dokument – to klucz do sprawnego, międzynarodowego transportu drogowego, który otwiera granice przy minimalnych formalnościach celnych. Właściwe jego wykorzystanie decyduje o tempie przewozu, kosztach i bezpieczeństwie prawnym całej operacji transportowej. Główna teza artykułu jest jednoznaczna: systematyczne i precyzyjne wypełnianie karnetu TIR, połączone ze znajomością procedur elektronicznych (NCTS2, TIR-EPD) oraz unikaniem najczęściej popełnianych błędów, to podstawa sukcesu w międzynarodowym transporcie. Poniżej przedstawiono kompleksowy przewodnik po wszystkich etapach korzystania z karnetu TIR – od uzyskania po zamknięcie operacji.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Konwencja TIR to globalny standard tranzytu drogowego, który pozwala przewozić towary przez wiele granic przy minimalnych formalnościach i bez wpłaty należności celno‑podatkowych w krajach tranzytowych. Jej siłą są jednolite dokumenty (karnet TIR), międzynarodowy system gwarancyjny oraz uznawanie środków nadzoru celnego między państwami. Kluczowa teza: zrozumienie filarów Konwencji TIR i poprawne wdrożenie procedury znacząco ogranicza ryzyko, skraca czas odpraw i stabilizuje koszty. Poniżej przedstawiono skondensowane omówienie podstaw prawnych, zasad, ról uczestników oraz praktycznych aspektów, z uwzględnieniem aktualnego ekosystemu NCTS i realiów przewozów do/z Wielkiej Brytanii (GMR).
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Międzynarodowy handel i wymiana kulturalna wymagają sprawnych mechanizmów ułatwiających przepływ towarów przez granice państwowe. Konwencja celna w sprawie karnetu ATA do odprawy warunkowej z 1961 roku stanowi jedno z najważniejszych osiągnięć w zakresie harmonizacji procedur celnych na świecie. Ten instrument prawny, stworzony pod auspicjami Rady Współpracy Celnej oraz GATT, wprowadził znaczne uproszczenia w czasowym przemieszczaniu towarów poza granice państw. System karnetów ATA, nazywany często "paszportem dla towarów", eliminuje złożone formalności celne i umożliwia bezcłowy transport sprzętu wystawienniczego, próbek handlowych oraz wyposażenia zawodowego w 78 krajach świata.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej.
W przewozach międzynarodowych rzeczy Wspólna Procedura Tranzytowa stanowi fundamentalny mechanizm ułatwiający płynny przepływ dóbr w Europie. Ta zaawansowana procedura celna, oparta na Konwencji z 1987 roku, umożliwia przewóz towarów przez terytorium wielu państw przy użyciu jednej deklaracji i jednego zabezpieczenia finansowego, eliminując konieczność wielokrotnych odpraw celnych na każdej granicy. Dla przewoźników, spedytorów i importerów działających na rynku europejskim, WPT oznacza nie tylko znaczące oszczędności czasu i kosztów, ale także pewność prawną i przewidywalność procesów logistycznych. Zrozumienie zasad funkcjonowania tej procedury staje się kluczowe dla efektywnego prowadzenia działalności transportowej w ramach rozszerzonego obszaru celnego obejmującego 32 kraje europejskie.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
W cyfryzacji administracji publicznej Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) rewolucjonizuje sposób, w jaki przedsiębiorcy transportowi załatwiają formalności związane z przewozem towarów. To znacznie więcej niż tylko portal internetowy – to kompleksowe narzędzie, które umożliwia zarządzanie wszystkimi aspektami działalności celno-skarbowej w jednym miejscu. Od rejestracji firmy i uzyskania numeru EORI, przez składanie zgłoszeń celnych, po monitorowanie przewozów w systemie SENT – PUESC staje się niezbędnym partnerem dla każdej firmy transportowej działającej na rynku krajowym i międzynarodowym. Szczegółowo opisano to w niniejszym artykule.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Przy stale rosnących wymaganiach bezpieczeństwa w handlu międzynarodowym status AEO (Authorized Economic Operator) stał się bardzo ważnym wyróżnikiem dla przedsiębiorców prowadzących działalność eksportowo-importową. To nie tylko prestiżowy certyfikat potwierdzający wiarygodność firmy, ale przede wszystkim praktyczne narzędzie zapewniające konkretne korzyści finansowe i operacyjne. Przedsiębiorcy z certyfikatem AEO zyskują zaufanie organów celnych, co przekłada się na mniejszą liczbę kontroli, szybsze procedury odprawy i priorytetowe traktowanie przesyłek. W tym artykule przedstawiono czym jest AEO i jakie przynosi korzyści.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej.
W świecie globalizacji, gdzie handel międzynarodowy poza granicami Unii Europejskiej stał się standardem, numer EORI (Economic Operators Registration and Identification) to więcej niż formalność administracyjna. To klucz do legalnej działalności importowo-eksportowej, bez którego żaden towar nie przejdzie przez odprawę celną. Przedsiębiorcy, którzy planują rozszerzenie swojej działalności na rynki pozaunijne, muszą zrozumieć znaczenie tego identyfikatora i poznać procedury jego uzyskania.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
W transporcie FTL (Full Truck Load) granica to coś więcej niż linia oddzielająca państwa. To punkt kontroli dokumentacji, należności i zgodności towarów z przepisami celnymi. Prawidłowo przeprowadzona odprawa minimalizuje ryzyko rewizji, skraca czas dostawy i chroni przed sankcjami finansowymi. Poniższy przewodnik przedstawia procedurę krok po kroku – od zebrania dokumentów po zwolnienie ładunku – tak aby każda firma transportowa mogła realizować przewozy FTL bez zbędnych przestojów.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
W międzynarodowego transportu towarów, każdy szczegół ma znaczenie dla płynności przepływu ładunków między krajami. Dokument T2L, choć może wydawać się techniczną szczegółowością, stanowi ważny element w systemie celnym Unii Europejskiej, umożliwiając bezproblemowy transport towarów o statusie unijnym. Jego prawidłowe zrozumienie i zastosowanie może zdecydować o powodzeniu operacji handlowej, oszczędzając przedsiębiorcom czas, pieniądze i niepotrzebne komplikacje na granicach. W niniejszym artykule omówimy wszystkie aspekty tego ważnego dokumentu celnego.
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
W świecie handlu międzynarodowego, gdzie każdy procent oszczędności na kosztach celnych może decydować o konkurencyjności przedsiębiorstwa, dokumenty preferencyjne odgrywają kluczową rolę. Dokument EUR1 stanowi jeden z najważniejszych instrumentów umożliwiających przedsiębiorcom skorzystanie z obniżonych stawek celnych lub całkowitego zwolnienia z cła w wymianie handlowej z krajami spoza Unii Europejskiej. To preferencyjne świadectwo pochodzenia, które otwiera drzwi do znacznych oszczędności i zapewnia przewagę konkurencyjną na międzynarodowych rynkach. Artykuł wyjaśnia szczegółowo, czym jest dokument EUR1, kiedy jest niezbędny oraz jak go prawidłowo uzyskać i wykorzystać w praktyce biznesowej.
