Zezwolenie na międzynarodową linię autobusową – jak przygotować wniosek bez błędów?

Opracował: dr inż. Bogusław Madej

Prowadzenie międzynarodowych przewozów regularnych autobusami wymaga nie tylko odpowiednich kwalifikacji zawodowych, ale przede wszystkim starannego przygotowania kompleksowej dokumentacji aplikacyjnej. Właściwie złożony wniosek o zezwolenie na międzynarodową linię komunikacyjną stanowi fundament pomyślnej realizacji planów ekspansji na rynki zagraniczne. Znajomość szczegółowych wymagań prawnych, zarówno polskich jak i unijnych, oraz umiejętność unikania najczęstszych błędów proceduralnych może zadecydować o sukcesie całego przedsięwzięcia. W artykule przedstawimy praktyczny przewodnik po procedurze uzyskiwania zezwolenia, analizując każdy wymagany dokument i wskazując sprawdzone rozwiązania najczęstszych problemów aplikacyjnych.

 

Spis treści

1. Podstawy prawne i rodzaje zezwoleń
2. Licencja wspólnotowa jako warunek wstępny
3. Zezwolenia na przewozy w UE - procedura
4. Zezwolenia na przewozy poza UE
5. Wymagane dokumenty - szczegółowa analiza
6. Rozkład jazdy międzynarodowy
7. Uzgodnienia międzynarodowe i dwustronne
8. Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć
9. Opłaty i terminy procedury
10. Procedura odwoławcza

Podstawy prawne i rodzaje zezwoleń

Wykonywanie międzynarodowych przewozów regularnych osób autobusami podlega szczegółowej regulacji prawnej obejmującej zarówno przepisy krajowe jak i unijne. Podstawowym aktem prawnym w Polsce pozostaje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, jednak kluczowe znaczenie ma również rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego.

Klasyfikacja przewozów międzynarodowych

Międzynarodowe przewozy regularne osób dzielą się na następujące kategorie:

1. Przewozy regularne w Unii Europejskiej - obejmują przewozy na obszarze państw członkowskich UE, EFTA oraz Konfederacji Szwajcarskiej.
2. Przewozy regularne poza Unię Europejską - dotyczą połączeń z krajami trzecimi.
3. Przewozy okazjonalne międzynarodowe - nie wymagają zezwolenia w ramach UE, ale wymagają odpowiednich dokumentów poza UE.

Organy właściwe

W przypadku przewozów międzynarodowych wyłączną właściwość posiada Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD) - Biuro do Spraw Transportu Międzynarodowego z siedzibą w Warszawie przy Al. Jerozolimskich 94.

Licencja wspólnotowa jako warunek wstępny

Przed ubieganiem się o zezwolenie na międzynarodowe przewozy regularne, przedsiębiorca musi posiadać ważną licencję wspólnotową dotyczącą międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego osób.

Wymagania dla uzyskania licencji wspólnotowej

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1071/2009, przedsiębiorca musi spełniać następujące warunki:

1. Zasiedlenie - posiadanie siedziby działalności gospodarczej w państwie członkowskim UE.
2. Dobra reputacja - brak wykluczeń z wykonywania zawodu przewoźnika drogowego.
3. Zdolność finansowa - wykazanie odpowiednich środków finansowych.
4. Kompetencje zawodowe - posiadanie przez osobę zarządzającą transportem odpowiednich kwalifikacji.

Pojazdy objęte licencją wspólnotową

Od 21 maja 2022 roku licencja wspólnotowa obejmuje również pojazdy o masie całkowitej od 2,5 do 3,5 tony wykorzystywane w transporcie międzynarodowym. Dla autobusów przewożących powyżej 9 osób łącznie z kierowcą licencja wspólnotowa jest wymagana bez względu na masę pojazdu.

Dokumenty wymagane dla licencji wspólnotowej

1. Wniosek o udzielenie licencji wspólnotowej (formularz LO1).
2. Oświadczenie osoby zarządzającej transportem z certyfikatem kompetencji zawodowych.
3. Wykaz pojazdów (załącznik WPA).
4. Dowód uiszczenia opłaty za wydanie licencji i wypisów.

Zezwolenia na przewozy w UE - procedura

Zezwolenie na wykonywanie międzynarodowych przewozów regularnych w Unii Europejskiej wydawane jest zgodnie z rozporządzeniem Rady EWG 684/92.

Podstawowe wymagania

1. Posiadanie ważnej licencji wspólnotowej na przewóz osób.
2. Spełnienie warunków dostępu do zawodu przewoźnika drogowego.
3. Uzgodnienie z partnerem zagranicznym zasad prowadzenia linii.

Formularz wniosku

Podstawowym dokumentem jest Wniosek WPR UE 2023, dostępny w systemie elektronicznym GITD. Dla przewozów do Węgier i przez Węgry wymagany jest dodatkowy formularz specjalny.

Składanie wniosku elektronicznie

GITD umożliwia składanie wniosków przez Punkt Kontaktowy - system elektroniczny umożliwiający realizację procedur drogą elektroniczną.

Zezwolenia na przewozy poza UE

Przewozy regularne do krajów niebędących członkami Unii Europejskiej wymagają odrębnych zezwoleń i dodatkowych uzgodnień.

Wymagane formularze

1. Wniosek WPR poza UE 2023 - dla przewozów do krajów trzecich.
2. Wniosek WPR poza UE INTERBUS - dla przewozów do Mołdawii i Wielkiej Brytanii.
3. Wniosek WPR Węgry - dodatkowy formularz dla przewozów przez Węgry.

Specyficzne wymagania

1. Kopia umowy z zagranicznym przewoźnikiem o wspólnym prowadzeniu linii regularnej.
2. Pełnomocnictwo od zagranicznego partnera potwierdzone notarialnie.
3. Rozkład jazdy podpisany i ostemplowany przez obu partnerów.

Wymagane dokumenty - szczegółowa analiza

Dokumentacja wymagana do uzyskania zezwolenia na międzynarodowe przewozy regularne obejmuje szeroki zakres załączników, których kompletność i poprawność decyduje o powodzeniu aplikacji.

Dokumenty podstawowe

1. Rozkład jazdy uwzględniający: godziny przyjazdu i odjazdu z poszczególnych przystanków, adresy wszystkich przystanków na trasie, nazwy dwustronnych przejść granicznych, kilometry trasy oraz odległości między przystankami.
2. Taryfy opłat lub cennik w złotówkach i walutach państw, przez które przebiega linia.
3. Kopia wypisu z licencji wspólnotowej przewoźnika oraz ewentualnych partnerów/podwykonawców.

Dokumenty techniczne

1. Mapa w odpowiedniej skali z zaznaczoną trasą i przystankami.
2. Harmonogram czasu pracy i odpoczynku kierowców uwzględniający numery dróg i średnie prędkości.
3. Schemat połączeń komunikacyjnych z zaznaczoną linią i przystankami.

Dokumenty uzgodnieniowe

1. Potwierdzenie uzgodnienia zasad korzystania z obiektów dworcowych i przystanków na terenie Polski.
2. Umowy z zarządcami przystanków lub odpowiednie oświadczenia.
3. Kopia uprzednio wydanego zezwolenia w przypadku wniosków o modyfikację lub przedłużenie.

Rozkład jazdy międzynarodowy

Rozkład jazdy dla międzynarodowych przewozów regularnych musi spełniać znacznie bardziej rygorystyczne wymagania niż w przypadku przewozów krajowych.

Elementy obligatoryjne rozkładu

1. Przejścia graniczne - należy podać nazwy obu stron przejścia granicznego wraz z oznaczeniem kraju.
2. Godziny przyjazdu i odjazdu - precyzyjne określenie dla każdego przystanku.
3. Odległości w kilometrach - zarówno całkowita długość trasy jak i odległości między przystankami.
4. Numery dróg - szczegółowy przebieg trasy z numeracją dróg.

Wzory rozkładów jazdy

GITD udostępnia wzory rozkładów jazdy dostosowane do specyfiki różnych krajów:

1. Rozkład dla Niemiec - uwzględniający specyficzne wymagania niemieckie.
2. Rozkład dla Włoch - dostosowany do przepisów włoskich.
3. Rozkład kilkudniowy - dla przewozów trwających więcej niż jeden dzień.
4. Rozkład antena - dla linii o specjalnej konfiguracji tras.

Harmonogram pracy kierowców

Szczególnie istotny element dokumentacji stanowi harmonogram czasu pracy i odpoczynku kierowców, który musi uwzględniać:

1. Przepisy o czasie prowadzenia pojazdu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 561/2006.
2. Średnie prędkości między przystankami realistyczne dla danego rodzaju drogi.
3. Miejsca odpoczynku kierowców zgodnie z przepisami krajowymi i międzynarodowymi.

Uzgodnienia międzynarodowe i dwustronne

Uzyskanie odpowiednich uzgodnień z partnerami zagranicznymi oraz zarządcami infrastruktury komunikacyjnej stanowi jeden z najbardziej czasochłonnych elementów procedury.

Uzgodnienia z partnerami zagranicznymi

1. Umowa o wspólnym prowadzeniu linii - szczegółowa umowa określająca zasady współpracy.
2. Podział odpowiedzialności - precyzyjne określenie obowiązków każdej ze stron.
3. Uzgodnienie rozkładu jazdy - wymagane podpisy i pieczęcie obu partnerów.

Uzgodnienia z zarządcami przystanków

Na terenie Polski wymagane są uzgodnienia z:

1. Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad - dla przystanków przy drogach krajowych.
2. Zarządami dróg wojewódzkich - dla przystanków przy drogach wojewódzkich.
3. Zarządami dróg powiatowych - dla przystanków przy drogach powiatowych.
4. Organami wykonawczymi gmin - dla przystanków gminnych.

Procedura uzgadniania za granicą

Uzgodnienia z zarządcami przystanków w krajach docelowych wymagają:

1. Znajomości lokalnych przepisów dotyczących transportu publicznego.
2. Odpowiedniej dokumentacji przetłumaczonej na język urzędowy.
3. Zachowania terminów wynikających z lokalnych procedur administracyjnych.

Najczęściej popełniane błędy i jak ich uniknąć

Analiza odrzuconych wniosków pozwala zidentyfikować najczęściej popełniane błędy przez wnioskodawców ubiegających się o zezwolenia na międzynarodowe przewozy regularne.

Błędy w dokumentacji podstawowej

Nieprawidłowe wypełnienie wniosku:

1. Błędne dane kontaktowe przedsiębiorcy.
2. Nieprawidłowe określenie okresu ważności zezwolenia.
3. Brak podania aktualnego adresu e-mail.

Niekompletna dokumentacja transportowa:

1. Brak wszystkich wymaganych dokumentów.
2. Nieaktualne kopie licencji wspólnotowej.
3. Błędnie wypełnione harmonogramy pracy kierowców.

Błędy w rozkładzie jazdy

Nierealistyczne czasy przejazdu:

1. Zbyt krótkie czasy na pokonanie dystansu.
2. Nieuwzględnienie kontroli granicznych.
3. Ignorowanie przepisów o czasie pracy kierowców.

Błędne oznaczenia przejść granicznych:

1. Podanie tylko jednej strony przejścia.
2. Pomylenie nazw miejscowości granicznych.
3. Brak oznaczenia państw.

Błędy w uzgodnieniach

Nieaktualne uzgodnienia z zarządcami przystanków:

1. Przedawnienie terminów ważności uzgodnień.
2. Uzgodnienia niezgodne z planowanym rozkładem.
3. Brak uzgodnień dla wszystkich przystanków.

Problemy z partnerami zagranicznymi:

1. Brak właściwych pełnomocnictw.
2. Niespójność między dokumentami polskimi i zagranicznymi.
3. Nieprawidłowe tłumaczenia dokumentów.

Opłaty i terminy procedury

Wysokość opłat za zezwolenia UE

Opłaty za wydanie zezwolenia na wykonywanie międzynarodowych przewozów regularnych w UE są zróżnicowane w zależności od okresu ważności:

1. Do 6 miesięcy - 400 zł (zezwolenie) + 4 zł za każdy wypis.
2. Do 1 roku - 800 zł (zezwolenie) + 8 zł za każdy wypis.
3. Do 2 lat - 1.500 zł (zezwolenie) + 15 zł za każdy wypis.
4. Do 3 lat - 2.200 zł (zezwolenie) + 22 zł za każdy wypis.
5. Do 4 lat - 3.000 zł (zezwolenie) + 30 zł za każdy wypis.
6. Do 5 lat - 3.700 zł (zezwolenie) + 37 zł za każdy wypis.

Dodatkowe opłaty

1. Pełnomocnictwo do odbioru uprawnień - 17 zł.
2. Opłata skarbowa za pełnomocnictwo od partnera zagranicznego - 17 zł.
3. Zezwolenia jednorazowe na przewóz rzeczy - 50 zł za jedno zezwolenie.

Sposób płatności

Wpłaty należy dokonać na konto NBP Nr 05 1010 1010 0079 7913 9130 5000. W tytule przelewu należy podać NIP firmy.

Terminy rozpatrzenia wniosku

1. Przewozy w UE - zgodnie z art. 7 rozporządzenia Rady EWG 684/92.
2. Przewozy poza UE - terminy uzależnione od uzgodnień dwustronnych.
3. Uzupełnienie braków formalnych - 7 dni od otrzymania wezwania.

Procedura odwoławcza

Podstawy prawne odwołania

Od decyzji GITD odmawiającej wydania zezwolenia na międzynarodowe przewozy regularne przysługuje odwołanie w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Organ odwoławczy

Odwołania rozpatruje minister właściwy do spraw transportu lub upoważniony przez niego organ.

Wymagania wobec odwołania

1. Forma pisemna - odwołanie musi być złożone na piśmie.
2. Uzasadnienie - szczegółowe wskazanie przyczyn niezgody z decyzją.
3. Załączniki - dowody potwierdzające zasadność zarzutów.

Przesłanki odmowy wydania zezwolenia

GITD może odmówić wydania zezwolenia w następujących przypadkach:

1. Brak spełnienia wymagań formalnych - niekompletna dokumentacja lub błędy w dokumentach.
2. Brak licencji wspólnotowej lub jej niewłaściwy zakres.
3. Niezgodność z przepisami bezpieczeństwa lub wymogami technicznymi.
4. Konflikt z istniejącymi liniami - w przypadkach przewidzianych umowami międzynarodowymi.

Koszty postępowania odwoławczego

Zgodnie z tabelą opłat, postępowanie odwoławcze jest bezpłatne.

Podsumowanie

Uzyskanie zezwolenia na międzynarodową linię autobusową wymaga kompleksowego przygotowania dokumentacji i starannego przestrzegania procedur administracyjnych na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Kluczem do sukcesu jest systematyczne podejście do każdego etapu procedury, począwszy od uzyskania licencji wspólnotowej, przez właściwe przygotowanie dokumentacji technicznej, aż po zapewnienie wszystkich niezbędnych uzgodnień z partnerami zagranicznymi i zarządcami infrastruktury.

Najważniejsze zalecenia dla przedsiębiorców planujących uruchomienie międzynarodowych linii komunikacyjnych obejmują przede wszystkim dokładne zapoznanie się z wymaganiami prawnymi kraju docelowego, nawiązanie współpracy z wiarygodnym partnerem zagranicznym oraz zachowanie odpowiedniego wyprzedzenia czasowego na przeprowadzenie wszystkich procedur uzgodnieniowych. Szczególną uwagę należy poświęcić przygotowaniu realistycznego rozkładu jazdy uwzględniającego specyfikę przewozów międzynarodowych oraz zapewnieniu pełnej zgodności wszystkich dokumentów składanych w różnych krajach.

Pamiętajmy, że właściwie przeprowadzona procedura aplikacyjna nie tylko zwiększa szanse na uzyskanie zezwolenia, ale również stanowi solidną podstawę dla sprawnego funkcjonowania linii komunikacyjnej w przyszłości, minimalizując ryzyko problemów podczas kontroli drogowych i inspekcji.

Spis źródeł

1. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 180
2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego, Dz. U. UE L 300 z 14.11.2009
3. Rozporządzenie Rady EWG nr 684/92 z dnia 16 marca 1992 r. w sprawie wspólnych zasad dotyczących międzynarodowych przewozów pasażerskich autobusami i autokarami
4. Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego
5. Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 1918
6. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy, Dz. U. z 2018 r. poz. 202
7. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 572

Hashtagi

#ZezwolenieMiędzynarodowe #TransportMiędzynarodowy #LiniaAutobusowa #LicencjaWspólnotowa #GITD #PrzewozyRegularne #UE

 

Jesteś zainteresowany podnoszeniem swoich kwalifikacji?

Skorzystaj z naszych usług.

Wróc na bloga