Zezwolenie na krajową linię autobusową – jak przygotować wniosek bez błędów?

Opracował: dr inż. Bogusław Madej

Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie krajowej linii autobusowej to kluczowy etap w rozwoju działalności transportowej. Właściwie przygotowany wniosek decyduje o pomyślnym zakończeniu procedury administracyjnej i pozwala uniknąć kosztownych opóźnień. Znajomość wymagań prawnych i najczęściej popełnianych błędów przez wnioskodawców stanowi podstawę skutecznego działania w tym obszarze. W artykule przedstawimy szczegółowy przewodnik po procedurze składania wniosku, analizując każdy wymagany dokument i wskazując praktyczne rozwiązania problemów, które mogą wystąpić podczas procesu aplikacyjnego.

Spis treści

1. Podstawy prawne i właściwość organów
2. Wymagane dokumenty - szczegółowa analiza
3. Przygotowanie rozkładu jazdy
4. Schemat połączeń komunikacyjnych
5. Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków
6. Cennik i wykaz pojazdów
7. Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć
8. Opłaty i terminy
9. Procedura odwoławcza

Podstawy prawne i właściwość organów

Wykonywanie regularnych przewozów osób autobusem w krajowym transporcie drogowym wymaga uzyskania odpowiedniego zezwolenia zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (art. 18 ust. 1 pkt 1).

Właściwość organów do wydawania zezwoleń zależy od zasięgu terytorialnego planowanej linii komunikacyjnej:

1. Marszałek województwa jest właściwy w przypadku linii komunikacyjnych wykraczających poza obszar co najmniej jednego powiatu.
2. Marszałek województwa właściwy dla siedziby przedsiębiorcy wydaje zezwolenia na przewozy wykraczające poza obszar co najmniej jednego województwa.
3. Starosta jest właściwy dla linii komunikacyjnych w ramach jednego powiatu.

Podstawowe warunki uzyskania zezwolenia

Przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie musi spełniać następujące warunki:

1. Posiadać ważne zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub licencję na krajowy transport drogowy osób.
2. Być w stanie świadczyć usługi będące przedmiotem wniosku, korzystając z pojazdów pozostających w jego bezpośredniej dyspozycji.
3. Przestrzegać warunków określonych w posiadanych już zezwoleniach.

Wymagane dokumenty - szczegółowa analiza

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, do wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie przewozów regularnych należy dołączyć następujące dokumenty:

Obligatoryjne załączniki

1. Kopia zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub licencji - dokument musi być aktualny i ważny w dniu składania wniosku.
2. Proponowany rozkład jazdy uwzględniający: przystanki komunikacyjne, godziny odjazdów środków transportowych, długość linii komunikacyjnej podaną w kilometrach, odległości między przystankami, kursy oraz liczbę pojazdów niezbędnych do wykonywania codziennych przewozów.
3. Schemat połączeń komunikacyjnych z zaznaczoną linią komunikacyjną i przystankami.
4. Potwierdzenie uzgodnienia zasad korzystania z obiektów dworcowych i przystanków, dokonanego z ich właścicielami lub zarządzającymi.
5. Zobowiązanie do zamieszczania informacji o godzinach odjazdów na tabliczkach przystankowych.
6. Cennik uwzględniający ceny biletów z ulgami ustawowymi.
7. Wykaz pojazdów z określeniem ich liczby oraz liczby miejsc, którymi wnioskodawca zamierza wykonywać przewozy.
8. Dowód wniesienia opłaty za udzielenie zezwolenia.

Przygotowanie rozkładu jazdy

Rozkład jazdy stanowi kluczowy element wniosku, który musi być przygotowany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy.

Elementy rozkładu jazdy

Prawidłowo sporządzony rozkład jazdy musi zawierać:

1. Nazwy wszystkich przystanków na trasie linii komunikacyjnej.
2. Godziny odjazdów z każdego przystanku dla wszystkich kursów.
3. Długość linii komunikacyjnej wyrażoną w kilometrach.
4. Odległości między przystankami podane w kilometrach.
5. Liczbę kursów w poszczególnych okresach dnia.
6. Liczbę pojazdów niezbędnych do realizacji rozkładu jazdy.
7. Prędkość techniczną przewozów.

Najważniejsze zasady sporządzania rozkładu

1. Zgodność z realiami komunikacyjnymi - rozkład musi uwzględniać rzeczywiste warunki drogowe i możliwości techniczne pojazdów.
2. Racjonalność czasowa - odstępy między kursami powinny odpowiadać potrzebom przewozowym.
3. Zgodność z przepisami o czasie pracy kierowców - rozkład nie może naruszać przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu i obowiązkowych przerw.

Schemat połączeń komunikacyjnych

Schemat połączeń komunikacyjnych to graficzne przedstawienie przebiegu linii komunikacyjnej, które musi spełniać określone wymagania formalne.

Wymagania wobec schematu

1. Zaznaczenie przebiegu linii komunikacyjnej na mapie lub schemacie.
2. Oznaczenie wszystkich przystanków uwzględnionych w rozkładzie jazdy.
3. Czytelność i precyzja - schemat musi być przygotowany w sposób umożliwiający jednoznaczne określenie przebiegu trasy.
4. Zgodność z rozkładem jazdy - wszystkie przystanki wymienione w rozkładzie muszą być zaznaczone na schemacie.

Elementy techniczne schematu

1. Skala mapy odpowiednia do czytelnego przedstawienia trasy.
2. Legenda wyjaśniająca zastosowane oznaczenia.
3. Kierunek przebiegu linii z wyraźnym oznaczeniem początku i końca trasy.
4. Współrzędne geograficzne lub inne odniesienia umożliwiające lokalizację.

Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków

Uzyskanie potwierdzeń uzgodnienia zasad korzystania z przystanków i obiektów dworcowych stanowi jeden z najważniejszych, ale też najbardziej czasochłonnych elementów procedury.

Podmioty uprawnione do uzgodnienia

1. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - dla przystanków zlokalizowanych przy drogach krajowych.
2. Zarządy dróg wojewódzkich - dla przystanków przy drogach wojewódzkich.
3. Zarządy dróg powiatowych - dla przystanków przy drogach powiatowych.
4. Organy wykonawcze gmin - dla przystanków gminnych.
5. Zarządcy dworców autobusowych - dla obiektów dworcowych.

Procedura uzgadniania

1. Złożenie wniosku do właściwego zarządcy przystanku lub dworca.
2. Przedstawienie dokumentacji obejmującej rozkład jazdy i schemat połączeń.
3. Analiza wniosku przez zarządcę pod kątem zgodności z przepisami i możliwościami technicznymi.
4. Wydanie potwierdzenia lub odmowa z uzasadnieniem.

Dokumenty wymagane przy uzgadnianiu

1. Proponowany rozkład jazdy sporządzony zgodnie z przepisami.
2. Schemat połączeń komunikacyjnych z zaznaczoną linią.
3. Wykaz przystanków na których wnioskodawca zamierza wykonywać zatrzymania.
4. Informacja o rodzaju przewozu (regularny, regularny specjalny).

Terminy i opłaty za uzgodnienia

Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków następuje bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku przystanków gminnych mogą być pobierane opłaty zgodnie z uchwałami rad gmin.

Cennik i wykaz pojazdów

Wymagania wobec cennika

Cennik musi być przygotowany zgodnie z następującymi zasadami:

1. Uwzględnienie ulg ustawowych - cennik musi zawierać ceny biletów normalnych oraz ulgowych przewidzianych przepisami prawa.
2. Przejrzystość i czytelność - struktura cennika powinna być zrozumiała dla pasażerów.
3. Zgodność z przepisami taryfowymi - ceny nie mogą naruszać przepisów o ochronie konkurencji.

Elementy cennika

1. Ceny biletów jednorazowych dla różnych kategorii pasażerów.
2. Ceny biletów okresowych (jeśli są oferowane).
3. Zasady stosowania ulg z podaniem podstawy prawnej.
4. Warunki przewozu w zakresie opłat dodatkowych.

Wykaz pojazdów

Wykaz pojazdów musi zawierać:

1. Liczbę pojazdów przeznaczonych do wykonywania przewozów.
2. Liczbę miejsc w każdym z pojazdów.
3. Rodzaj pojazdów (autobusy) z podaniem podstawowych parametrów technicznych.
4. Numery rejestracyjne pojazdów (jeśli są już znane).

Najczęściej popełniane błędy i jak ich uniknąć

Błędy formalne we wniosku

1. Niepełne dane wnioskodawcy - należy podać wszystkie wymagane informacje zgodnie z wpisem do CEIDG lub KRS.
2. Błędne określenie okresu ważności zezwolenia - maksymalny okres to 5 lat.
3. Nieprawidłowe określenie liczby wypisów - liczba wypisów nie może być mniejsza niż liczba pojazdów.

Błędy w dokumentacji technicznej

1. Niespójność między rozkładem jazdy a schematem połączeń - wszystkie przystanki muszą być zgodne w obu dokumentach.
2. Nieprawidłowe obliczenie odległości - należy dokładnie zmierzyć długość trasy i odległości między przystankami.
3. Nierealistyczne czasy przejazdu - rozkład musi uwzględniać rzeczywiste warunki drogowe.

Błędy w uzgodnieniach

1. Brak uzgodnienia z wszystkimi zarządcami - należy uzyskać potwierdzenia od wszystkich właścicieli przystanków na trasie.
2. Nieaktualne uzgodnienia - potwierdzenia powinny być aktualne w momencie składania wniosku.
3. Nieprawidłowa forma uzgodnienia - uzgodnienie musi dotyczyć konkretnego przystanku.

Błędy w wykazie pojazdów

1. Niewystarczająca liczba pojazdów - liczba pojazdów musi być wystarczająca do realizacji rozkładu jazdy.
2. Pojazdy spoza bezpośredniej dyspozycji - wnioskodawca musi dysponować pojazdami na odpowiedniej podstawie prawnej.
3. Nieprawidłowe DMC pojazdów - należy dokładnie sprawdzić dane techniczne.

Opłaty i terminy

Wysokość opłat za zezwolenie

Opłaty za wydanie zezwolenia na przewozy regularne zależą od okresu ważności i zasięgu terytorialnego:

Dla przewozów na obszarze powiatu:

1. Do 1 roku – 250 zł.
2. Do 2 lat – 300 zł.
3. Do 3 lat – 350 zł.
4. Do 4 lat – 450 zł.
5. Do 5 lat – 550 zł.

Dla przewozów wykraczających poza obszar powiatu:

1. Do 1 roku – 350 zł.
2. Do 2 lat – 400 zł.
3. Do 3 lat – 450 zł.
4. Do 4 lat – 550 zł.
5. Do 5 lat – 600 zł.

Dodatkowe opłaty

1. Za wydanie wypisu z zezwolenia - 1% opłaty jak za wydanie zezwolenia dla każdego pojazdu.
2. Za zmianę zezwolenia - 40 zł.
3. Za przedłużenie terminu ważności - zgodnie z taryfą jak za nowe zezwolenie.

Terminy procedury

1. Rozpatrzenie wniosku - organ ma obowiązek rozpatrzyć wniosek bez zbędnej zwłoki.
2. Uzupełnienie braków formalnych - 7 dni od otrzymania wezwania.
3. Analiza sytuacji rynkowej - w przypadku przewozów regularnych.
4. Uzgodnienia z innymi organami - w przypadku linii międzywojewódzkich.

Procedura odwoławcza

Podstawy prawne odwołania

Od decyzji odmawiającej wydania zezwolenia przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji. Odwołanie składa się za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję.

Przesłanki odmowy wydania zezwolenia

Organ może odmówić wydania zezwolenia w następujących przypadkach:

Przesłanki obligatoryjne (art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o transporcie drogowym):

1. Wnioskodawca nie jest w stanie świadczyć usług, korzystając z pojazdów pozostających w jego bezpośredniej dyspozycji.

Przesłanki fakultatywne (art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy o transporcie drogowym):

1. Projektowana linia stanowić będzie zagrożenie dla już istniejących linii regularnych.
2. Wydanie zezwolenia ujemnie wpłynie na rentowność porównywalnych usług kolejowych.
3. Wnioskodawca nie przestrzega warunków określonych w posiadanym już zezwoleniu.

Wymagania wobec decyzji odmownej

Organ wydający decyzję odmowną ma obowiązek szczegółowo uzasadnić swoją decyzję, wskazując konkretne przesłanki prawne i faktyczne. Decyzja musi zawierać pouczenie o prawie do wniesienia odwołania.

Podsumowanie

Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie linii autobusowej krajowej wymaga starannego przygotowania kompletu dokumentów i przestrzegania procedur administracyjnych. Kluczem do sukcesu jest szczegółowe poznanie wymagań prawnych, właściwe przygotowanie dokumentacji technicznej oraz uzyskanie wszystkich niezbędnych uzgodnień.

Najważniejsze zalecenia dla wnioskodawców to przede wszystkim dokładne sprawdzenie kompletności wniosku przed jego złożeniem, upewnienie się co do zgodności wszystkich załączników między sobą oraz uzyskanie aktualnych potwierdzeń uzgodnień od wszystkich zarządców przystanków. Warto również zaplanować odpowiedni czas na przeprowadzenie procedury, szczególnie w przypadku linii międzywojewódzkich wymagających dodatkowych uzgodnień.

Pamiętajmy, że właściwie przygotowany wniosek nie tylko przyspiesza procedurę administracyjną, ale również zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie sprawy przez organ właściwy.

Spis źródeł

1. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 2024
2. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 sierpnia 2013 r. w sprawie wysokości opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem przewozu drogowego
3. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy
4. Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 1918
5. Rozporządzenie Ministra w sprawie wzorów zezwoleń na wykonywanie krajowych i międzynarodowych przewozów drogowych osób oraz wypisów z zezwoleń, Dz. U. 2025 r. poz. 710
6. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 572
7. Rozporządzenie (WE) nr 1071/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego

Hashtagi

#ZezwolenieNaLinięAutobusową #TransportKrajowy #PrzewozyRegularne #DokumentyTransportowe #WniosekAdministracyjny #MarszałekWojewództwa #ProceduraAdministracyjna

 

Jesteś zainteresowany podnoszeniem swoich kwalifikacji?

Skorzystaj z naszych usług.

Wróc na bloga