Spis treści
- Czym jest upadłość przedsiębiorstwa
- Kto posiada zdolność upadłościową
- Przesłanki ogłoszenia upadłości – niewypłacalność
- Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości
- Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości
- Właściwe postępowanie upadłościowe
- Rola syndyka i masa upadłości
- Likwidacja majątku i zaspokojenie wierzycieli
- Układ z wierzycielami jako alternatywa
- Skutki ogłoszenia upadłości dla przedsiębiorcy
- Różnice między upadłością a restrukturyzacją
- Podsumowanie
Czym jest upadłość przedsiębiorstwa
Definicja upadłości
Upadłość przedsiębiorstwa to stan prawny, który jest skutkiem wszczęcia wobec takiego podmiotu specjalnej procedury sądowej, zwanej postępowaniem upadłościowym. Do wszczęcia procedury niezbędny jest wniosek złożony przez dłużnika lub jego wierzyciela, a następnie postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości.
Upadłość może zostać ogłoszona przez sąd jedynie wobec spółki lub osoby, która nie jest już w stanie regulować swoich długów, a więc stała się niewypłacalna w rozumieniu ustawy.
Cel postępowania upadłościowego
Postępowanie upadłościowe polega przede wszystkim na wspólnym dochodzeniu roszczeń przez wszystkich wierzycieli niewypłacalnego dłużnika. Jest to jedna z głównych cech różnicujących w stosunku do postępowania egzekucyjnego, które prowadzone jest na rzecz pojedynczych wierzycieli.
Naczelnym celem postępowania upadłościowego jest spłacenie zobowiązań dłużnika wobec jego wierzycieli w jak największym stopniu. Dodatkowo, jeśli istnieje taka możliwość, postępowanie upadłościowe ma na celu zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika.
Podstawa prawna
Upadłość przedsiębiorstw reguluje ustawa z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe. Ustawa ta reguluje:
- Zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami.
- Zasady dochodzenia roszczeń od niewypłacalnych dłużników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.
- Skutki ogłoszenia upadłości.
- Zasady umarzania zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną. Kto posiada zdolność upadłościową
Kto posiada zdolność upadłościową?
Zdolność upadłościowa dotyczy dłużników zarówno prowadzących działalność gospodarczą, jak i tych uczestniczących w obrocie nieprofesjonalnym (konsumenci). Upadłość firmy adresowana jest do przedsiębiorstw w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
W związku z powyższym, zdolność upadłościową na zasadach ogólnych posiadają między innymi:
- Osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.
- Osoby prawne (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne).
- Ułomne osoby prawne (np. spółki jawne, spółki komandytowe).
Wspólnicy spółek osobowych
Ponadto, zdolność upadłościową posiadają też wspólnicy spółek osobowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem. Te same zasady dotyczą partnerów w spółce partnerskiej.
Upadłość konsumencka
Wszczęcie postępowania w zakresie ogłoszenia upadłości wobec osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej nie jest obowiązkiem, a uprawnieniem. Jest to tzw. upadłość konsumencka, która stanowi odrębną procedurę przewidzianą dla osób fizycznych będących konsumentami.
Przesłanki ogłoszenia upadłości – niewypłacalność
Pojęcie niewypłacalności
Przesłanką ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność. W rozumieniu przepisów Prawa upadłościowego, niewypłacalność ma miejsce w momencie utraty zdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Stosowane jest też odpowiednio domniemanie polegające na uznaniu dłużnika za niewypłacalnego, jeśli opóźnienie w spłatach przekracza trzy miesiące. Według przepisów prawa upadłościowego domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Nadmierne zadłużenie jako przesłanka
Oprócz niewypłacalności polegającej na utracie płynności finansowej, możliwa do wykorzystania jest też definicja polegająca na tzw. nadmiernym zadłużeniu. Odnosi się ona jedynie do osób prawnych i jednostek organizacyjnych, które posiadają zdolność prawną.
W związku z tym, przyjmuje się, że przedsiębiorstwo jest niewypłacalne także wtedy, gdy zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku. Konieczne jest jednak to, aby stan ten utrzymywał się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Rodzaj zobowiązań
W kwestii stanu niewypłacalności dłużnika nieistotne jest, jakiego rodzaju i z jakiego tytułu pochodzą niezaspokojone wierzytelności i inne należności. Mogą to być należności przysługujące wierzycielom prywatnym, np. bankom, a także publicznym, takim jak Naczelnik Urzędu Skarbowego czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości
Termin na złożenie wniosku
Postępowanie upadłościowe pozostaje istotne z punktu widzenia zarówno dłużnika, jak i wierzyciela. Dłużnik przedsiębiorca powinien pamiętać, że wystąpienie do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości w sytuacji zaistnienia stanu niewypłacalności jest jego obowiązkiem.
Tenże obowiązek powinien zostać zrealizowany w terminie do 30 dnia od chwili powstania stanu niewypłacalności. Wniosek o zgłoszenie upadłości powinien zostać złożony w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, tj. od dnia powstania niewypłacalności.
Konsekwencje niezłożenia wniosku
Brak należytej realizacji obowiązku może spowodować w przyszłości powstanie po stronie dłużnika obowiązku ponoszenia odpowiedzialności prywatnym majątkiem za długi przedsiębiorstwa.
Dotyczy to w szczególności odpowiedzialności subsydiarnej członka zarządu za zobowiązania spółki uregulowanej w art. 299 Kodeksu spółek handlowych. Członkowie zarządu mogą być pociągnięci do osobistej odpowiedzialności za długi spółki, jeśli nie dopełnili obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w odpowiednim terminie.
Legitymacja do złożenia wniosku
Co do zasady legitymację do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości posiadają takie podmioty jak dłużnik oraz każdy z wierzycieli osobistych. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć wierzyciel, zarządca sukcesyjny, a także spadkobierca, oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego.
Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości
Wszczęcie postępowania
Procedura upadłościowa dzieli się na dwie zasadnicze części: (i) postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości i (ii) tzw. właściwe postępowanie upadłościowe. Pierwsza część rozpoczyna się od zarejestrowania (pod sygnaturą akt „GU") wniosku o ogłoszenie upadłości i kończy się w momencie jego rozpoznania przez sąd.
Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości rozpoczyna się od skutecznego złożenia wniosku upadłościowego. Przede wszystkim musi on pochodzić od uprawnionego podmiotu.
Badanie przesłanek
W skrócie można powiedzieć, że pierwsza część postępowania polega na weryfikacji czy zachodzą wszystkie przesłanki umożliwiające ogłoszenie upadłości danego podmiotu. W ramach pierwszego etapu postępowania upadłościowego ustala się między innymi:
- Czy wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony przez uprawniony do tego podmiot.
- Posiadanie przez dłużnika zdolności upadłościowej.
- Wystąpienie stanu niewypłacalności.
Termin rozpoznania wniosku
Rozpoznawanie wniosku o ogłoszenie upadłości powinno zakończyć się w ciągu dwóch miesięcy od dnia jego złożenia. Sąd powinien ogłosić upadłość spółki w terminie do 2 miesięcy od momentu złożenia wniosku. Powinien, ale nie zawsze tak się dzieje, a jego przekroczenie nie wywołuje żadnych skutków procesowych.
Zabezpieczenie majątku
Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika sąd może dokonać zabezpieczenia jego majątku. Dokonanie zabezpieczenia nie jest obligatoryjne. Jedną z form zabezpieczenia majątku dłużnika jest ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego.
Do czasu rozpoznania wniosku sąd może zabezpieczyć majątek dłużnika między innymi przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego, ustanowienie zarządu przymusowego, czy też zawieszenie postępowań egzekucyjnych oraz uchylenie zajęć na rachunkach bankowych dłużnika.
Rozstrzygnięcie sądu
Etap ten kończy się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie tego wniosku, a więc ogłoszeniem upadłości lub jego oddaleniem bądź odrzuceniem. W grę wchodzą także rozstrzygnięcia o charakterze formalnym, np. odrzucenie wniosku, jego zwrot lub umorzenie postępowania. Uprawomocnienie się tego rodzaju decyzji sądu oznacza jednocześnie zakończenie postępowania upadłościowego.
Właściwe postępowanie upadłościowe
Postanowienie o ogłoszeniu upadłości
Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości. Orzeczenie to obwieszcza się obecnie w systemie teleinformatycznym – Krajowym Rejestrze Zadłużonych.
Warto wskazać, że postanowienie o ogłoszeniu upadłości jest skuteczne i wykonalne z dniem jego wydania. Oznacza to, że skutki ogłoszenia upadłości występują natychmiast, mimo braku prawomocności postanowienia.
Zmiana firmy przedsiębiorcy
Po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorca występuje w obrocie pod dotychczasową nazwą, ale z dodaniem oznaczenia „w upadłości". Przedsiębiorca ma obowiązek dodawania tego oznaczenia do swojej firmy w całej korespondencji i dokumentach.
Uczestnicy postępowania
Uczestnikiem postępowania o ogłoszenie upadłości jest każdy, kto złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, oraz dłużnik. Tym samym wierzyciele są wykluczeni z czynnego udziału w tym postępowaniu (chyba że to właśnie wierzyciel wystąpił z wnioskiem o ogłoszenie upadłości).
Rodzaje postępowania upadłościowego
Od dnia 1 stycznia 2016 r. każda upadłość ogłaszana jest w trybie likwidacyjnym. Nie ma już „upadłości układowej" jako odrębnego trybu postępowania. Jednak przepisy dopuszczają możliwość zawarcia układu z wierzycielami w ramach postępowania upadłościowego.
Przed dniem 1 stycznia 2016 r. postępowanie upadłościowe mogło być prowadzone w dwóch trybach: upadłość układowa oraz upadłość likwidacyjna.
Rola syndyka i masa upadłości
Powołanie syndyka
Po ogłoszeniu upadłości sąd powołuje syndyka, który zarządza masą upadłościową. Syndyk pełni rolę osoby odpowiedzialnej za likwidację majątku dłużnika, sprzedaż aktywów, a także za rozliczenie środków uzyskanych z tej sprzedaży.
Syndyk jest kluczową postacią w postępowaniu upadłościowym, działającą pod nadzorem sędziego-komisarza. Stroną działającą w imieniu masy upadłości jest syndyk.
Obowiązki upadłego wobec syndyka
Dłużnik jest zobowiązany do wydania syndykowi całego majątku, jak również dokumentów dotyczących tego majątku, działalności oraz rozliczeń – między innymi korespondencji oraz ksiąg rachunkowych. Wykonanie powyższego obowiązku upadły potwierdza poprzez złożenie oświadczenia sędziemu komisarzowi.
Masa upadłości – definicja
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Ponadto upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim.
Masa upadłości to nic innego jak składniki majątkowe, które w danym postępowaniu zostają przeznaczone na sprzedaż, aby z uzyskanych środków móc spłacić zadłużenie upadłego.
Skład masy upadłości
W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty w toku postępowania upadłościowego, np. poprzez darowiznę lub w drodze dziedziczenia, poza wyłączeniami przewidzianymi w ustawie.
W skład masy upadłości wchodzi wszystko, co ma charakter majątkowy i może ulec zbyciu w toku postępowania upadłościowego, np. nieruchomości, ruchomości, wierzytelności lub inne prawa majątkowe, np. udziały i akcje w spółkach kapitałowych.
Inwentaryzacja masy upadłości
Po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do sporządzenia spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Spisu inwentarza syndyk dokonuje poprzez ustalenie składu masy upadłości na dzień ogłoszenia upadłości.
Sporządzony przez syndyka spis inwentarza obejmuje wykaz objętych przez syndyka ruchomości, nieruchomości, środków pieniężnych na rachunkach bankowych i w kasie, wykaz przysługujących upadłemu praw majątkowych oraz należności.
Likwidacja majątku i zaspokojenie wierzycieli
Rozpoczęcie likwidacji
Zgodnie z art. 308 Prawa upadłościowego, po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego, syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości. Wyjątkowo sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację masy upadłości do czasu uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Sposoby likwidacji majątku
Likwidacja masy upadłościowej ma na celu sprzedaż czy też odzyskanie aktywów dłużnika w celu maksymalizacji zaspokojenia wierzycieli. Co do zasady, syndyk dokonuje likwidacji poprzez:
- Sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego (w całości lub w jego zorganizowanych częściach).
- Sprzedaż nieruchomości, ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości.
- Ściąganie wierzytelności od dłużników upadłego.
- Wykonywanie innych praw majątkowych.
Sprzedaży dokonuje się z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji.
Sprzedaż przedsiębiorstwa jako całości
Co do sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego, należy wskazać, że powinno się dokonać sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości, chyba że nie jest to możliwe ze względów ekonomicznych lub z innych przyczyn. W takim przypadku, na odstąpienie od sprzedaży w całości potrzebna jest zgoda rady wierzycieli, bądź sędziego-komisarza w przypadku gdy rada wierzycieli nie została ustanowiona.
Sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości spotyka się w praktyce ze znacznymi trudnościami związanymi na przykład z brakiem potencjalnego nabywcy, dlatego pozytywnie należy ocenić możliwości dostosowania sposobu likwidacji do konkretnego stanu faktycznego sprawy.
Termin likwidacji
Co do zasady syndyk powinien podjąć działania, aby ukończyć likwidację masy upadłości w ciągu sześciu miesięcy. W praktyce rzadko się zdarza, aby likwidacja została ukończona w tak krótkim czasie.
Jednocześnie w założeniu likwidacja masy upadłości winna być przeprowadzona sprawnie, a syndyk winien podejmować działania umożliwiające jej efektywne przeprowadzenie.
Zgłaszanie wierzytelności
Po ogłoszeniu upadłości syndyk zawiadamia o ogłoszeniu upadłości wierzycieli. Wierzyciele mają prawo do zgłoszenia wierzytelności za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych w terminie 30 dni od dnia obwieszczenia o ogłoszeniu upadłości.
Po upływie ww. terminu wierzyciel może zgłosić swoją wierzytelność do syndyka, ale ponosi z tego tytułu zryczałtowane koszty postępowania – równowartość 15 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Podział funduszów masy upadłości
Po sprzedaży składników masy upadłości i uzyskaniu środków pieniężnych, syndyk dokonuje podziału funduszów między wierzycieli. Podział ten odbywa się zgodnie z kolejnością zaspokojenia przewidzianą w Prawie upadłościowym.
Układ z wierzycielami jako alternatywa
Możliwość zawarcia układu
Zgodnie z art. 266a ust. 1 Prawa upadłościowego, w postępowaniu upadłościowym dopuszczalne jest zawarcie układu. Jeżeli w czasie trwania postępowania upadłościowego dojdzie do zawarcia układu, to mówimy o upadłości układowej. W przeciwnym wypadku używa się potocznego określenia „upadłość likwidacyjna".
Układ w upadłości rzeczywiście zbliża postępowanie upadłościowe do restrukturyzacji. Dzięki niemu upadły dłużnik może dojść do porozumienia z wierzycielami, ratując tym samym swój majątek przed sprzedażą w drodze likwidacji masy upadłości.
Korzyści z zawarcia układu
Układ z wierzycielami ma również na celu zapobieżenie ogłoszeniu upadłości, dzięki czemu zbędnym staje się przeprowadzenie likwidacji majątku dłużnika. Dla dłużnika jest to ratunku przed upadłością i pozwala mu odzyskać zdolność płatniczą. Z kolei wierzycielowi daje możliwość uzyskania wyższej spłaty niż w przypadku likwidacji majątku.
Uprawnieni do zgłoszenia propozycji układowych
Propozycje układowe w postępowaniu upadłościowym ma prawo zgłosić upadły, wierzyciel oraz syndyk. Mają oni pełną swobodę przy składaniu propozycji układowych – mogą, ale w żadnym razie nie muszą tego czynić. Zależy to wyłącznie od ich swobodnej decyzji.
Treść propozycji układowych
Możliwości, z których można skorzystać w układzie, są bardzo szerokie. Obowiązuje tu prosta zasada: wszystko, co nie jest zakazane, jest dozwolone. Układ może przewidywać między innymi:
- Umorzenie części wierzytelności.
- Rozłożenie spłaty na raty.
- Odroczenie terminu zapłaty.
- Zmianę sposobu zaspokojenia wierzycieli.
Skutki ogłoszenia upadłości dla przedsiębiorcy
Utrata prawa zarządu majątkiem
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, a upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim. Od tej pory majątek ten służyć ma przede wszystkim wierzycielom upadłego, nie dłużnikowi.
Zawieszenie postępowań egzekucyjnych
Po ogłoszeniu upadłości wszystkie toczące się postępowania egzekucyjne wobec dłużnika zostają zawieszone, a następnie umorzone. Komornik nie może już prowadzić zajęć wynagrodzenia, kont bankowych czy innych składników majątku dłużnika.
W czasie upadłości nie może też zostać wszczęte żadne nowe postępowanie egzekucyjne. Po zakończeniu postępowania komornik musi umorzyć egzekucję długów.
Likwidacja majątku
Ogłoszenie upadłości oznacza, że majątek dłużnika staje się tzw. masą upadłości, którą zarządza syndyk. Zadaniem syndyka jest sprzedaż składników majątku dłużnika, takich jak nieruchomości, samochody czy inne wartościowe rzeczy, a uzyskane środki są przeznaczane na spłatę wierzycieli.
W praktyce wygląda to tak, że syndyk zajmuje wszystko, co przedstawia jakąkolwiek wartość i można to spieniężyć na poczet spłaty zobowiązań. Niestety dotyczy to także mieszkania czy samochodu. Wyjątkiem są rzeczy osobiste i takie, które są niezbędne do życia – np. łóżko czy lodówka.
Ograniczenia w dysponowaniu majątkiem
W trakcie postępowania upadłościowego nie można dowolnie dysponować majątkiem, czyli sprzedać części majątku czy przepisać na członków rodziny ani też zaciągać pożyczek.
Wykreślenie z Rejestru Dłużników
Skutkiem ogłoszenia upadłości jest także wykreślenie upadłego z Rejestru Dłużników Niewypłacalnych w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Umorzenie długów
Niezaspokojone w toku upadłości zobowiązania nie mogą być dochodzone ponownie. Upadłość więc ostatecznie uwalnia dłużnika od długów, które nie zostały zaspokojone w toku postępowania.
Należy pamiętać, że nie każda upadłość skończy się umorzeniem wszystkich długów. Każdorazowo to sąd decyduje, czy i w jakiej części dług zostanie umorzony. Całkowite umorzenie długu jest możliwe tylko w sytuacji, gdy w trakcie postępowania upadłościowego zostanie wykazane, że dłużnik nie posiada majątku.
Różnice między upadłością a restrukturyzacją
Moment wszczęcia postępowania
Restrukturyzacja może być przeprowadzona w stosunku do przedsiębiorcy, który jest zagrożony niewypłacalnością lub stał się niewypłacalny. Upadłość natomiast ogłaszana jest w momencie, gdy przedsiębiorca popadł już w stan niewypłacalności, z tym zastrzeżeniem, że dłużnik niewypłacalny od ponad 24 miesięcy nie może skorzystać z restrukturyzacji.
Cel postępowania
Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie upadłości i zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika poprzez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami. Celem postępowania upadłościowego z kolei jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli, których interesy w takim postępowaniu są chronione w pierwszej kolejności. Do ich zaspokojenia dochodzi poprzez likwidację majątku zadłużonej firmy.
Ochrona majątku
W postępowaniu restrukturyzacyjnym dłużnik zachowuje kontrolę nad swoim przedsiębiorstwem i może prowadzić działalność gospodarczą pod nadzorem nadzorcy sądowego lub zarządcy. W postępowaniu upadłościowym zarząd nad majątkiem przejmuje syndyk, a dłużnik traci prawo do rozporządzania swoim majątkiem.
Procedura
Procedura restrukturyzacyjna jest generalnie mniej sformalizowana i szybsza niż postępowanie upadłościowe. Układ z wierzycielami w ramach restrukturyzacji jest procesem negocjacyjnym, w którym dłużnik samodzielnie podejmuje próbę zawarcia porozumienia z wierzycielami.
Upadłość konsumencka jest procesem sądowym, który rozpoczyna się wnioskiem dłużnika do sądu o ogłoszenie upadłości. Sąd podejmuje decyzję na podstawie analizy sytuacji finansowej osoby zadłużonej. Cała procedura opiera się na przepisach prawa i jest silnie sformalizowana.
Podsumowanie
Upadłość przedsiębiorstwa stanowi złożoną procedurę prawną, która może dotknąć każdą firmę borykającą się z problemami finansowymi i niewypłacalnością. Zrozumienie mechanizmów postępowania upadłościowego jest kluczowe zarówno dla przedsiębiorców, jak i wierzycieli, gdyż pozwala na świadome podejmowanie decyzji oraz ochronę własnych interesów.
Podstawową przesłanką ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność, rozumiana jako utrata zdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Przedsiębiorcy muszą pamiętać o obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od powstania stanu niewypłacalności, gdyż niedopełnienie tego obowiązku może skutkować osobistą odpowiedzialnością członków zarządu za długi spółki.
Postępowanie upadłościowe przebiega w dwóch zasadniczych etapach: postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości oraz właściwego postępowania upadłościowego. W ramach tego drugiego etapu syndyk przejmuje zarząd nad masą upadłości, sporządza spis inwentarza i przeprowadza likwidację majątku dłużnika w celu maksymalizacji zaspokojenia wierzycieli.
Istotną alternatywą dla pełnej likwidacji majątku jest możliwość zawarcia układu z wierzycielami, który pozwala na uniknięcie całkowitej likwidacji przedsiębiorstwa i daje szansę na kontynuację działalności. Układ może przewidywać umorzenie części długów, rozłożenie spłaty na raty lub zmianę sposobu zaspokojenia wierzycieli.
Skutki ogłoszenia upadłości są daleko idące – dłużnik traci prawo zarządu swoim majątkiem, zostają zawieszone postępowania egzekucyjne, a majątek podlega likwidacji. Jednak po zakończeniu postępowania niezaspokojone zobowiązania nie mogą być dochodzone ponownie, co daje szansę na nowy start.
Dla przedsiębiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej kluczowe jest szybkie podjęcie działań – albo w postaci złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, albo skorzystania z procedur restrukturyzacyjnych. Warto również skonsultować się z doradcą prawnym lub specjalistą od restrukturyzacji, który pomoże wybrać optymalne rozwiązanie dostosowane do konkretnej sytuacji przedsiębiorstwa.
Spis źródeł
- Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. 2025 poz. 614 t.j.).
- Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. 2024 poz. 1498 t.j.).
- Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2024 poz. 18).
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2024 poz. 1061 ze zm.).
- Restrukturyzacja Kancelaria – Upadłość firmy – spółki lub działalności gospodarczej, publikacja z dnia 16 października 2023 r.
- KPR Restrukturyzacja – Postępowanie upadłościowe. Etapy i przebieg, publikacja z dnia 20 października 2024 r.
- Lex Lege – Tytuł I. Przepisy ogólne – Prawo upadłościowe, publikacja z dnia 30 października 2025 r.
- Polska Kancelaria Prawna – Upadłość przedsiębiorstw, publikacja z dnia 5 kwietnia 2011 r.
- Zimmerman – Przebieg postępowania upadłościowego, publikacja z dnia 7 lipca 2020 r.
- Kancelaria Skarbiec – Prawo upadłościowe – ogłoszenie upadłości firmy, publikacja z dnia 20 lipca 2025 r.
- PARP – Restrukturyzacja a upadłość, publikacja z dnia 27 lipca 2023 r.
- Infor – Jak przebiega postępowanie upadłościowe, publikacja z dnia 19 grudnia 2023 r.
- BIG InfoMonitor – Bankructwo firmy – co oznacza i kiedy można ogłosić, publikacja z dnia 28 lipca 2025 r.
- Grant Thornton – Jak wygląda postępowanie upadłościowe, publikacja z dnia 22 stycznia 2024 r.
- MGBI – Czy łatwo jest ogłosić upadłość firmy w Polsce, publikacja z dnia 16 maja 2023 r.
- Poradnik Przedsiębiorcy – Upadłość przedsiębiorcy – jakie są jej konsekwencje, publikacja z dnia 17 kwietnia 2025 r.
- PMR Restrukturyzacje – Masa upadłości – sposoby likwidacji majątku w postępowaniach upadłościowych, publikacja z dnia 19 marca 2025 r.
- Kancelaria Lexay – Skutki ogłoszenia upadłości konsumenckiej w Polsce, publikacja z dnia 26 listopada 2024 r.
- Poradnik Przedsiębiorcy – Zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, publikacja z dnia 17 czerwca 2021 r.
- Prawo w Obrocie – Ustalanie składu masy upadłości – czego nie zajmie syndyk, publikacja z dnia 29 października 2023 r.
Hashtagi
#UpadłośćPrzedsiębiorstwa #PostępowanieUpadłościowe #PrawoUpadłościowe #Niewypłacalność #RestrukturyzacjaFirmy #SyndykMasyUpadłości #ZakładanieSpółek

