Telefon: 690 936 501 (dr inż. Bogusław Madej)
Email: bmadej@atut-bm.pl ; biuro@atut-bm.pl
Opracował: dr inż. Bogusław Madej
Czy wiesz, że regulamin przewozu to jeden z podstawowych dokumentów, które musi posiadać każdy przewoźnik wykonujący zarobkowy przewóz osób? Bez prawidłowo przygotowanego regulaminu firma transportowa naraża się nie tylko na kary finansowe, ale również na problemy w relacjach z pasażerami i organami kontrolnymi. Dokument ten z jednej strony musi być zgodny z przepisami prawa, z drugiej zaś - przystępny i zrozumiały dla podróżnych. Dla właściciela małej firmy autokarowej lub busowej oznacza to konieczność pogodzenia wymagań prawnych z praktyką codziennej działalności.
Przepisy dotyczące regulaminów przewozu wynikają z ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku - Prawo przewozowe, a ich szczegółowe zastosowanie zależy od rodzaju wykonywanego transportu. W ostatnich latach wymagania stawiane przewoźnikom uległy zaostrzeniu, szczególnie w kontekście praw pasażerów określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011. Właściciel firmy świadczącej przewozy komercyjne musi znać nie tylko krajowe przepisy transportowe, ale również unijne standardy dotyczące ochrony konsumentów, odpowiedzialności przewoźnika i procedur reklamacyjnych. Brak tego dokumentu lub jego nieprawidłowe sformułowanie może skutkować karami pieniężnymi do 12 000 złotych oraz problemami w uzyskaniu lub utrzymaniu zezwoleń na przewozy regularne.
W tym artykule dowiesz się, jak krok po kroku przygotować profesjonalny regulamin przewozu zgodny z obowiązującymi przepisami. Poznasz strukturę tego dokumentu, wymagane elementy prawne, zasady publikacji oraz najczęściej popełniane błędy. Po przeczytaniu tego przewodnika będziesz gotów do samodzielnego opracowania regulaminu lub do świadomej współpracy z prawnikiem specjalizującym się w prawie transportowym. Dzięki praktycznym wskazówkom i przykładom z życia branży TSL unikniesz kosztownych pomyłek i stworzysz dokument, który będzie skutecznie chronił interesy Twojej firmy.
Regulamin przewozu osób i bagażu stanowi kluczowy dokument w działalności każdego przewoźnika drogowego. Jego podstawę prawną stanowi przede wszystkim art. 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku - Prawo przewozowe, zgodnie z którym przewoźnicy mogą wydawać regulaminy określające warunki obsługi podróżnych, odprawy oraz przewozu osób i rzeczy. Ten przepis daje przewoźnikom możliwość szczegółowego uregulowania relacji z pasażerami, jednocześnie nakładając obowiązek przestrzegania wszystkich przepisów powszechnie obowiązujących. Regulamin nie może zawierać postanowień sprzecznych z ustawami lub rozporządzeniami, ani ograniczać praw pasażerów wynikających z przepisów nadrzędnych.
Drugim ważnym aktem prawnym jest ustawa z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym. Określa ona zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego, wymagania licencyjne oraz dokumenty wymagane podczas przewozu. Właściciel firmy transportowej musi pamiętać, że regulamin przewozu stanowi integralną część systemu dokumentacji przewozowej i powinien być spójny z posiadaną licencją oraz zezwoleniami na wykonywanie przewozów regularnych lub okazjonalnych. Ustawa o transporcie drogowym wymaga również, aby kierowca pojazdu posiadał przy sobie odpowiednie zezwolenia wraz z obowiązującym rozkładem jazdy - dokumenty te muszą być zgodne z treścią regulaminu.
Na poziomie europejskim kluczowe znaczenie ma rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 roku dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym. Rozporządzenie to, obowiązujące bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich UE, ustanawia minimalny poziom ochrony pasażerów podróżujących autobusami i autokarami. Regulamin przewozu musi uwzględniać przepisy tego rozporządzenia, w szczególności dotyczące braku dyskryminacji pasażerów, praw osób niepełnosprawnych, odpowiedzialności za wypadki oraz obowiązku informowania pasażerów o przysługujących im prawach. Właściciel firmy autokarowej nie może w regulaminie zamieścić zapisów mniej korzystnych dla pasażerów niż te wynikające z rozporządzenia unijnego.
Zgodnie z art. 774 Kodeksu cywilnego przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Ta definicja stanowi podstawę każdej relacji przewozowej i musi znaleźć odzwierciedlenie w regulaminie. Umowa przewozu jest umową wzajemną i odpłatną, co oznacza, że obie strony mają określone prawa i obowiązki. Regulamin przewozu, jako ogólne warunki umów, konkretyzuje te zobowiązania w sposób przystępny dla pasażera, jednocześnie chroniąc interesy przewoźnika. Właściciel firmy transportowej powinien pamiętać, że regulamin nie zastępuje przepisów Kodeksu cywilnego, lecz je uzupełnia i precyzuje w kontekście specyfiki danego rodzaju przewozu.
Art. 15 ust. 4 ustawy Prawo przewozowe upoważnia ministra właściwego do spraw transportu oraz rady gmin, rady powiatów i sejmiki województw do wydawania przepisów porządkowych związanych z przewozem osób i bagażu. W przypadku przewozów komercyjnych wykonywanych w komunikacji publicznej przewoźnik musi uwzględnić w swoim regulaminie również te lokalne przepisy porządkowe. Dotyczą one najczęściej zasad zachowania się pasażerów w pojazdach, przewozu bagażu, rowerów czy zwierząt oraz zasad kontroli biletów. Dla przewoźnika oznacza to konieczność dostosowania regulaminu do specyfiki obszaru, na którym wykonuje przewozy, co jest szczególnie istotne w przypadku linii regularnych przebiegających przez tereny różnych gmin czy powiatów.
Obowiązek posiadania regulaminu przewozu dotyczy przede wszystkim przewoźników wykonujących zarobkowy przewóz osób w transporcie drogowym. Zgodnie z art. 4 ustawy Prawo przewozowe regulaminy mogą wydawać przewoźnicy lub organizatorzy publicznego transportu zbiorowego. W praktyce oznacza to, że właściciel firmy autobusowej lub autokarowej świadczącej usługi przewozowe za wynagrodzeniem powinien dysponować takim dokumentem. Regulamin jest obligatoryjny niezależnie od tego, czy przewoźnik wykonuje przewozy regularne, regularne specjalne czy okazjonalne - różnica polega jedynie na zakresie i szczegółowości poszczególnych postanowień dostosowanych do charakteru działalności. Brak regulaminu może być traktowany jako naruszenie obowiązków przewozowych i skutkować konsekwencjami administracyjnymi.
W przypadku przewozów regularnych i regularnych specjalnych regulamin przewozu jest bezwzględnie wymagany. Przewozy te charakteryzują się wykonywaniem według ustalonego rozkładu jazdy, na określonych trasach i dla nieoznaczonego z góry kręgu podróżnych. Właściciel firmy wykonującej takie przewozy musi zadbać o to, aby regulamin był dostępny dla pasażerów przed zawarciem umowy przewozu, a jego postanowienia były jasne i zrozumiałe. Regulamin powinien być opublikowany w sposób umożliwiający pasażerom zapoznanie się z jego treścią - najczęściej poprzez umieszczenie na stronie internetowej przewoźnika, w punktach sprzedaży biletów oraz w formie wyciągów w pojazdach. Dla przewozów regularnych szczególnie istotne są zapisy dotyczące rozkładów jazdy, taryf przewozowych, zasad sprzedaży i zwrotu biletów oraz procedury reklamacyjnej.
Przewozy okazjonalne, choć teoretycznie mogą być wykonywane bez szczegółowego regulaminu ogólnodostępnego, również wymagają ustalenia warunków przewozu. W tym przypadku warunki te mogą być określone indywidualnie w umowie z organizatorem wyjazdu lub grupą pasażerów. Jednak praktyka rynkowa pokazuje, że posiadanie ujednoliconego regulaminu przewozu również dla przewozów okazjonalnych jest korzystne dla przewoźnika - ułatwia to obsługę klientów, jasno określa zasady odpowiedzialności i zabezpiecza przed sporami prawnymi. Właściciel firmy autokarowej specjalizującej się w wyjazdach turystycznych powinien opracować regulamin dostosowany do specyfiki tego rodzaju działalności, uwzględniając np. zasady rezerwacji miejsc, zasady płatności, możliwość odwołania wyjazdu czy odpowiedzialność za opóźnienia.
Istotne rozróżnienie dotyczy różnicy między przewozami komercyjnymi a przewozami realizowanymi w ramach użyteczności publicznej. Przewozy o charakterze użyteczności publicznej są wykonywane na podstawie umowy z organizatorem publicznego transportu zbiorowego, który często narzuca przewoźnikowi określony wzór regulaminu. W takim przypadku przewoźnik komercyjny, który wygrywa przetarg na obsługę linii komunikacyjnych, musi stosować regulamin zatwierdzony przez organizatora. Natomiast przewozy czysto komercyjne, wykonywane bez dotacji publicznych i bez umowy z organizatorem, wymagają od przewoźnika samodzielnego opracowania regulaminu. Właściciel firmy transportowej świadczącej oba rodzaje usług może posiadać dwa odrębne regulaminy lub jeden kompleksowy dokument uwzględniający różne kategorie przewozów.
Przewoźnik wykonujący przewóz osób bez regulaminu lub z regulaminem niezgodnym z obowiązującymi przepisami naraża się na szereg konsekwencji prawnych i finansowych. Zgodnie z art. 92a ust. 1 ustawy o transporcie drogowym podmiot wykonujący przewóz drogowy z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 12 000 złotych za każde naruszenie. Brak regulaminu lub jego niezgodność z przepisami może być uznany za takie naruszenie. Ponadto w przypadku sporu z pasażerem brak jasno określonych warunków przewozu osłabia pozycję przewoźnika, który może zostać obciążony odpowiedzialnością wykraczającą poza zakres, który mógłby określić w regulaminie. Właściciel firmy transportowej powinien traktować regulamin jako inwestycję w bezpieczeństwo prawne i ekonomiczne swojej działalności.
Każdy regulamin przewozu musi rozpoczynać się od rozdziału określającego przedmiot i zakres jego stosowania. W tej części przewoźnik wskazuje, do jakich rodzajów przewozów regulamin ma zastosowanie, kto jest zobowiązany do jego przestrzegania oraz jakie pojazdy obejmuje. Właściciel firmy autokarowej powinien precyzyjnie określić, czy regulamin dotyczy wszystkich świadczonych przez niego usług, czy tylko wybranych kategorii przewozów. Należy również zdefiniować podstawowe pojęcia używane w regulaminie, takie jak: przewoźnik, pasażer, podróżny, bilet, umowa przewozu, bagaż podręczny, przesyłka bagażowa, kontroler biletów. Jasne definicje zapobiegają późniejszym sporom interpretacyjnym i ułatwiają pasażerom zrozumienie swoich praw i obowiązków.
Regulamin musi określać warunki obsługi podróżnych zgodnie z wymogami art. 4 Prawa przewozowego. Obejmuje to zasady dostępu do środków transportu, sposób zawierania umowy przewozu, warunki odprawy pasażerów oraz zasady wsiadania i wysiadania z pojazdu. Przewoźnik powinien szczegółowo opisać, w jaki sposób pasażer może nabyć bilet - czy tylko w kasach, czy również online, u kierowcy lub za pośrednictwem aplikacji mobilnej. Konieczne jest również określenie, kiedy i gdzie pasażer może wsiadać do pojazdu, jakie są zasady zajmowania miejsc oraz co dzieje się w sytuacji gdy pojazd jest w pełni zapełniony. Dla właściciela firmy transportowej kluczowe jest również uregulowanie kwestii pasażerów wymagających szczególnej pomocy, w tym osób niepełnosprawnych, osób starszych, kobiet w ciąży oraz dzieci bez opieki.
Kolejnym niezbędnym elementem są przepisy dotyczące warunków przewozu osób i rzeczy. Regulamin musi określać, jakie zachowania są zabronione w pojeździe, kiedy przewoźnik może odmówić przewozu lub usunąć pasażera ze środka transportu oraz jakie są zasady zachowania bezpieczeństwa i porządku. Właściciel firmy autokarowej powinien w tym miejscu uwzględnić zakazy dotyczące palenia tytoniu, spożywania alkoholu, zakłócania spokoju innych pasażerów, niszczenia mienia przewoźnika oraz nieprzestrzegania poleceń kierowcy i kontrolerów. Należy również określić zasady przewozu bagażu podręcznego i przesyłek bagażowych, maksymalne dopuszczalne wymiary i wagę bagażu, opłaty za przewóz bagażu przekraczającego normy bezpłatne oraz listę rzeczy, których przewóz jest zabroniony ze względów bezpieczeństwa.
Dobrze zredagowany regulamin przewozu powinien być podzielony na logiczne rozdziały ułatwiające nawigację i odnalezienie potrzebnych informacji. Typowa struktura obejmuje: rozdział pierwszy - przepisy ogólne zawierające definicje i zakres stosowania; rozdział drugi - warunki zawarcia umowy przewozu i zasady sprzedaży biletów; rozdział trzeci - prawa i obowiązki pasażera; rozdział czwarty - prawa i obowiązki przewoźnika; rozdział piąty - zasady przewozu bagażu i rzeczy; rozdział szósty - odpowiedzialność przewoźnika; rozdział siódmy - procedura reklamacyjna; rozdział ósmy - kontrola biletów i opłaty dodatkowe; rozdział dziewiąty - postanowienia końcowe. Każdy rozdział powinien być oznaczony numerem i tytułem, a poszczególne paragrafy - kolejnymi numerami ułatwiającymi cytowanie konkretnych postanowień.
Chociaż regulamin jest dokumentem prawnym, jego język powinien być zrozumiały dla przeciętnego pasażera. Unikaj nadmiernie skomplikowanego żargonu prawniczego, długich zdań wielokrotnie złożonych i odniesień do przepisów bez ich wyjaśnienia. Właściciel firmy transportowej powinien pamiętać, że regulamin ma służyć nie tylko ochronie jego interesów, ale również informowaniu pasażerów o ich prawach i obowiązkach. Dobrą praktyką jest stosowanie przykładów ilustrujących konkretne sytuacje, np. „Pasażer może zabrać ze sobą bagaż podręczny o maksymalnych wymiarach 55 x 40 x 20 cm, np. małą walizkę lub plecak". Unikaj sformułowań typu „stosownie do przepisów obowiązującego prawa" - zamiast tego podaj konkretne zasady wynikające z tych przepisów. Jeśli już musisz powołać się na konkretny akt prawny, zrób to w sposób przejrzysty, np. „zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) nr 181/2011".
Do najczęściej popełnianych błędów należy brak precyzyjnych definicji podstawowych pojęć, co prowadzi do problemów interpretacyjnych. Inny częsty problem to nadmierne skomplikowanie języka, przez co regulamin staje się niezrozumiały dla przeciętnego pasażera. Wiele regulaminów zawiera również postanowienia sprzeczne z obowiązującymi przepisami, np. wykluczające odpowiedzialność przewoźnika w sytuacjach, gdy prawo jej wymaga, lub ograniczające prawa pasażerów gwarantowane przez rozporządzenie unijne. Kolejnym błędem jest brak aktualizacji regulaminu po zmianie przepisów - właściciel firmy transportowej powinien regularnie weryfikować zgodność regulaminu z obowiązującym stanem prawnym i wprowadzać niezbędne korekty.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy Prawo przewozowe umowę przewozu zawiera się przez nabycie biletu na przejazd lub spełnienie innych określonych przez przewoźnika warunków dostępu do środka transportowego, a w razie ich nieustalenia - przez samo zajęcie miejsca w środku transportowym. Regulamin przewozu musi precyzyjnie określać, w jaki sposób pasażer może zawrzeć umowę przewozu z przewoźnikiem. Właściciel firmy transportowej powinien w tym miejscu wskazać wszystkie dostępne kanały zakupu biletów: kasy biletowe w punktach odprawy, sprzedaż internetowa przez stronę www lub aplikację mobilną, sprzedaż u kierowcy pojazdu lub u przedstawicieli handlowych. Dla każdego z tych kanałów należy określić zasady płatności, terminy ważności biletów oraz ewentualne dodatkowe opłaty, np. opłatę serwisową za zakup online lub dopłatę za zakup u kierowcy.
Regulamin musi zawierać informacje obligatoryjnie wymagane na bilecie przez art. 16 ust. 2 Prawa przewozowego. Należą do nich: nazwa przewoźnika lub organizatora publicznego transportu zbiorowego, relacja lub strefa przejazdu, wysokość należności za przejazd, a w przypadku biletu ulgowego - również rodzaj i wysokość zniżki. Właściciel firmy autokarowej powinien określić, jakie rodzaje biletów oferuje - jednorazowe, okresowe, grupowe, normalne, ulgowe czy bezpłatne. Dla każdej kategorii biletu konieczne jest wskazanie zakresu uprawnień, czasu ważności oraz warunków korzystania. W przypadku biletów imiennych regulamin powinien precyzować, jakie dane osobowe są wymagane i w jaki sposób będą one przetwarzane zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych.
Kluczowym elementem jest również uregulowanie zasad zmiany umowy przewozu oraz odstąpienia od niej. Zgodnie z art. 17 Prawa przewozowego podróżny może zmienić treść umowy przewozu lub odstąpić od niej przed rozpoczęciem podróży albo w miejscu zatrzymania środka transportowego na drodze przewozu. Zmiana może dotyczyć terminu odjazdu, miejscowości przeznaczenia lub klasy środka transportowego. Regulamin przewozu powinien określać procedurę dokonywania takich zmian, w tym wskazywać, gdzie i w jakim terminie można wymienić bilet, jakie są opłaty za wymianę oraz jakie dokumenty należy przedstawić. W przypadku odstąpienia od umowy przewozu przewoźnik może potrącić odstępne, którego wysokość zazwyczaj nie powinna przekraczać 20% ceny biletu. Należy jednak pamiętać, że odstępnego nie pobiera się, gdy odstąpienie następuje z przyczyn leżących po stronie przewoźnika, np. odwołania kursu lub zmiany rozkładu jazdy.
Taryfa przewozowa i regulamin przewozu to dwa odrębne, choć ściśle powiązane dokumenty. Taryfa przewozowa określa przede wszystkim wysokość opłat za przewóz osób i bagażu, zasady obliczania tych opłat, rodzaje dostępnych biletów oraz uprawnienia do przejazdów ulgowych i bezpłatnych. Regulamin przewozu natomiast koncentruje się na warunkach świadczenia usługi przewozowej, prawach i obowiązkach stron umowy oraz procedurach obsługi pasażerów. W praktyce oba dokumenty uzupełniają się wzajemnie i powinny być spójne. Właściciel firmy transportowej może zdecydować się na opracowanie dwóch odrębnych dokumentów albo jednego kompleksowego, który łączy w sobie postanowienia regulaminu i taryfy. Druga opcja jest często stosowana przez mniejszych przewoźników, ponieważ upraszcza strukturę dokumentacji i ułatwia pasażerom dostęp do wszystkich istotnych informacji.
Regulamin musi uwzględniać przepisy dotyczące uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego wynikające z ustaw szczególnych. Dotyczy to przede wszystkim ulg ustawowych dla określonych grup pasażerów, takich jak dzieci, uczniowie, studenci, emeryci, renciści, kombatanci czy osoby niepełnosprawne. Właściciel firmy transportowej wykonującej przewozy w ramach użyteczności publicznej jest zobowiązany do stosowania tych ulg zgodnie z obowiązującymi przepisami. W przypadku przewozów czysto komercyjnych przewoźnik ma większą swobodę w kształtowaniu polityki cenowej, jednak jeśli decyduje się na oferowanie ulg, powinien jasno określić w regulaminie warunki ich przyznawania oraz wymagane dokumenty potwierdzające uprawnienie. Dobrą praktyką jest zamieszczenie w regulaminie lub jako załącznik tabeli uprawnień do ulg z wyszczególnieniem wysokości zniżek i wymaganych dokumentów.
Do podstawowych praw pasażera należy przede wszystkim prawo do bezpiecznego i punktualnego przewiezienia do miejsca przeznaczenia zgodnie z warunkami określonymi w umowie przewozu. Regulamin powinien wyraźnie stwierdzać, że przewoźnik zobowiązany jest do zapewnienia odpowiednich warunków bezpieczeństwa, higieny oraz wygody podczas podróży. Pasażer ma również prawo do rzetelnej i aktualnej informacji o warunkach przewozu, rozkładzie jazdy, trasie przejazdu, cenach biletów oraz przysługujących mu prawach. Właściciel firmy transportowej powinien określić w regulaminie, w jaki sposób pasażerowie mogą uzyskać te informacje - czy na stronie internetowej, w punktach obsługi, telefonicznie czy za pośrednictwem aplikacji mobilnej. Kluczowe znaczenie ma również prawo pasażera do złożenia reklamacji lub skargi w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu.
Z drugiej strony pasażer ma szereg obowiązków, których przestrzeganie jest warunkiem prawidłowej realizacji przewozu. Podstawowym obowiązkiem jest posiadanie ważnego biletu lub dokumentu uprawniającego do bezpłatnego przejazdu oraz okazanie go na żądanie przewoźnika lub upoważnionego kontrolera. Regulamin powinien precyzować, że pasażer zobowiązany jest do zakupu biletu przed rozpoczęciem podróży lub niezwłocznie po wejściu do pojazdu, jeśli taka możliwość jest przewidziana. Kolejnym istotnym obowiązkiem jest przestrzeganie przepisów porządkowych obowiązujących w transporcie, w tym stosowanie się do poleceń i wskazówek kierowcy oraz kontrolerów biletów. Właściciel firmy autokarowej powinien w regulaminie wyraźnie wskazać, że pasażer odpowiada za szkody wyrządzone przewoźnikowi lub innym pasażerom wskutek naruszenia tych obowiązków.
Regulamin musi również określać katalog zachowań zabronionych w pojazdach. Do najczęstszych zakazów należą: palenie tytoniu i papierosów elektronicznych, spożywanie napojów alkoholowych i środków odurzających, zakłócanie spokoju i porządku, zanieczyszczanie pojazdu, niszczenie wyposażenia, utrudnianie pracy kierowcy i kontrolerów, umieszczanie reklam i ogłoszeń bez zgody przewoźnika, posługiwanie się urządzeniami alarmowymi i awaryjnymi bez uzasadnienia oraz przewożenie przedmiotów mogących stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa lub zdrowia innych pasażerów. Właściciel firmy transportowej powinien pamiętać, że te zakazy muszą być zgodne z przepisami porządkowymi obowiązującymi w danym rodzaju transportu. Za naruszenie zakazów pasażer może zostać usunięty z pojazdu przez kierowcę lub kontrolera, a w przypadku poważnych naruszeń przewoźnik ma prawo zwrócić się o pomoc do Policji lub innych służb porządkowych.
Rozporządzenie (UE) nr 181/2011 gwarantuje osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej prawo do niedyskryminacyjnego dostępu do transportu. Przewoźnik nie może odmówić przyjęcia rezerwacji, wydania biletu ani przewozu takiej osoby ze względu na niepełnosprawność lub ograniczenie ruchowe, chyba że jest to obiektywnie niemożliwe ze względów bezpieczeństwa lub konstrukcji pojazdu. Regulamin przewozu musi odzwierciedlać te zasady i wyraźnie stwierdzać, że osoby niepełnosprawne mają prawo do pomocy przy wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu, przewozu sprzętu służącego do poruszania się (np. wózków inwalidzkich) bez dodatkowych opłat oraz uzyskania odszkodowania w przypadku utraty lub uszkodzenia tego sprzętu. Właściciel firmy autokarowej powinien określić procedurę zgłaszania potrzeby pomocy - najczęściej wymaga się zawiadomienia przewoźnika z odpowiednim wyprzedzeniem, np. 36 godzin przed planowanym wyjazdem.
Regulamin musi precyzyjnie określać sytuacje, w których przewoźnik może odmówić przewozu lub usunąć pasażera z pojazdu. Zgodnie z art. 15 Prawa przewozowego osoby zagrażające bezpieczeństwu lub porządkowi w transporcie mogą być nie dopuszczone do przewozu lub usunięte ze środka transportowego. Do takich sytuacji zalicza się przede wszystkim: stan nietrzeźwości lub odurzenia, zachowanie agresywne lub wulgarne, odmowa zapłaty należności za przejazd, przewożenie przedmiotów niebezpiecznych, narażanie innych pasażerów na niewygodę lub zagrożenie, nieprzestrzeganie poleceń kierowcy i kontrolerów. Właściciel firmy transportowej powinien pamiętać, że decyzja o odmowie przewozu lub usunięciu z pojazdu musi być uzasadniona konkretnymi okolicznościami i nie może mieć charakteru dyskryminacyjnego. W regulaminie warto również określić procedurę postępowania w takich sytuacjach, w tym możliwość zwrócenia się o pomoc do Policji lub straży gminnej.
Podstawowym obowiązkiem przewoźnika wynikającym z art. 14 ust. 1 ustawy Prawo przewozowe jest zapewnienie podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz wygody i należytej obsługi. Regulamin powinien konkretyzować, co oznacza to zobowiązanie w praktyce. Dla właściciela firmy autokarowej oznacza to konieczność dbania o stan techniczny pojazdów, ich czystość, sprawność systemów bezpieczeństwa (hamulce, oświetlenie, pasy bezpieczeństwa) oraz komfort podróżnych (klimatyzacja, ogrzewanie, toalety w pojazdach dalekobieżnych). Przewoźnik musi również zapewnić odpowiednie przeszkolenie kierowców w zakresie obsługi pasażerów, znajomości przepisów dotyczących czasu pracy i odpoczynku oraz procedur postępowania w sytuacjach awaryjnych. Regulamin powinien potwierdzać te zobowiązania i informować pasażerów o standardach, jakich mogą oczekiwać podczas podróży.
Przewoźnik zobowiązany jest do podania do publicznej wiadomości zakresu swojego działania, w szczególności adresów punktów odprawy i sposobu zawierania umowy przewozu, zgodnie z art. 2 Prawa przewozowego. W praktyce oznacza to konieczność publikacji rozkładów jazdy, cenników, regulaminu przewozu oraz informacji o punktach sprzedaży biletów i kontaktu z przewoźnikiem. Właściciel firmy transportowej powinien zadbać o to, aby te informacje były łatwo dostępne dla pasażerów - najczęściej przez umieszczenie ich na stronie internetowej, w punktach obsługi klienta, na przystankach oraz w pojazdach. Regulamin powinien wskazywać, gdzie pasażerowie mogą uzyskać aktualne informacje o przewozach, zmianach w rozkładzie jazdy czy warunkach taryfowych. Dobrą praktyką jest również podanie numerów telefonów, adresów e-mail i adresów do korespondencji, pod którymi pasażerowie mogą zgłaszać pytania, wnioski i reklamacje.
W przypadku niemożności wykonania przewozu zgodnie z umową przewoźnik ma szczególne obowiązki określone w art. 18 Prawa przewozowego. Jeżeli przed rozpoczęciem przewozu lub w czasie jego wykonywania zaistnieją okoliczności uniemożliwiające wykonanie przewozu zgodnie z treścią umowy, przewoźnik zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym podróżnych oraz zapewnić im bez dodatkowej opłaty przewóz do miejsca przeznaczenia przy użyciu własnych lub obcych środków transportowych. Regulamin powinien precyzować procedurę postępowania w takich sytuacjach - jak przewoźnik będzie informował pasażerów o problemach, w jaki sposób zorganizuje przewóz zastępczy, jakie są prawa pasażerów do zwrotu należności lub odszkodowania. Właściciel firmy autokarowej powinien pamiętać, że za szkodę powstałą wskutek opóźnionego przyjazdu lub odwołania regularnie kursującego środka transportowego przewoźnik odpowiada tylko wtedy, gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 Prawa przewozowego przewoźnik powinien podejmować działania ułatwiające podróżnym, w szczególności osobom o ograniczonej zdolności ruchowej oraz osobom niepełnosprawnym, korzystanie ze środków transportowych. Regulamin powinien określać, jakie konkretne działania przewoźnik podejmuje w tym zakresie. Może to obejmować: dostosowanie pojazdów do przewozu osób na wózkach inwalidzkich (podjazdy, platformy, miejsca wyznaczone), pomoc kierowcy lub personelu przy wsiadaniu i wysiadaniu, możliwość wcześniejszej rezerwacji miejsca dla osoby niepełnosprawnej, przewóz psów asystujących bez dodatkowych opłat, udostępnianie informacji w formach alternatywnych dla osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi. Właściciel firmy transportowej, który inwestuje w dostępność swoich usług dla wszystkich pasażerów, nie tylko spełnia wymogi prawne, ale również zyskuje przewagę konkurencyjną i buduje pozytywny wizerunek firmy.
Przewoźnik ma prawo do kontroli dokumentów przewozu osób i bagażu, co wynika z art. 33a Prawa przewozowego. Regulamin powinien określać zasady przeprowadzania takiej kontroli, w tym wskazywać osoby uprawnione do jej dokonywania (kierowcy, kontrolerzy biletów), wymagania dotyczące identyfikatorów służbowych kontrolerów oraz uprawnienia kontrolerów w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości. Właściciel firmy transportowej musi pamiętać, że kontroler biletów może żądać od pasażera okazania biletu lub innego dokumentu przewozu oraz dokumentu potwierdzającego uprawnienie do ulgi. W przypadku braku ważnego biletu kontroler ma prawo nałożyć opłatę dodatkową oraz, w razie odmowy jej zapłaty lub braku możliwości ustalenia tożsamości pasażera, wezwać Policję. Regulamin powinien precyzyjnie określać wysokość opłat dodatkowych oraz procedurę ich pobierania i zaskarżania.
Regulamin przewozu musi precyzyjnie określać zasady przewozu bagażu podręcznego, który pasażer zabiera ze sobą do kabiny pasażerskiej i samodzielnie nadzoruje. Należy wskazać maksymalne dopuszczalne wymiary i wagę takiego bagażu, które zazwyczaj wynoszą około 55 x 40 x 20 cm i do 10 kg, choć mogą się różnić w zależności od typu pojazdu i polityki przewoźnika. Właściciel firmy autokarowej powinien jasno komunikować, ile sztuk bagażu podręcznego można zabrać bez dodatkowej opłaty oraz jakie są konsekwencje przekroczenia norm. Regulamin powinien również określać miejsce, w którym bagaż podręczny może być umieszczony - najczęściej pod siedzeniem lub na półce bagażowej nad głową pasażera, przy czym bagaż nie może blokować przejść, drzwi ewakuacyjnych ani utrudniać przemieszczania się innych pasażerów. Pasażer odpowiada za zabezpieczenie swojego bagażu w sposób uniemożliwiający jego przemieszczanie się podczas jazdy.
W przypadku przewozu przesyłek bagażowych, czyli bagażu powierzonego przewoźnikowi i umieszczonego w luku bagażowym pojazdu, regulamin powinien określać procedurę przyjęcia bagażu, wydania pokwitowania oraz odpowiedzialności przewoźnika za szkody. Zgodnie z przepisami Prawa przewozowego przewoźnik odpowiada za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki bagażowej według zasad przewozu rzeczy, co oznacza odpowiedzialność na zasadzie ryzyka za okres od przyjęcia bagażu do jego wydania. Właściciel firmy transportowej powinien w regulaminie wskazać, czy oferuje możliwość deklarowania wartości bagażu, jakie są opłaty za przewóz bagażu ponadnormatywnego oraz jaka jest maksymalna odpowiedzialność przewoźnika w przypadku szkody. Dobrą praktyką jest również określenie, jakie dokumenty pasażer powinien przedstawić przy zgłaszaniu szkody i w jakim terminie musi to uczynić - zazwyczaj w przypadku widocznych uszkodzeń niezwłocznie przy odbiorze, a w przypadku szkód niewidocznych w ciągu 7 dni od odbioru bagażu.
Kluczowym elementem regulaminu jest katalog rzeczy, których przewóz jest zabroniony ze względów bezpieczeństwa. Do najważniejszych zakazów należy przewóz: materiałów wybuchowych, łatwopalnych, żrących, trujących i radioaktywnych, broni i amunicji (z wyjątkiem przewozu przez uprawnione służby), ostrych narzędzi mogących stanowić zagrożenie dla pasażerów, substancji o nieprzyjemnym zapachu, przedmiotów mogących uszkodzić pojazd lub zanieczyścić wnętrze, żywych zwierząt (z określonymi wyjątkami dla małych zwierząt domowych w odpowiednich transporterach oraz psów asystujących), przedmiotów o wymiarach uniemożliwiających ich bezpieczne umieszczenie w pojeździe. Właściciel firmy autokarowej ma prawo odmówić przyjęcia do przewozu bagażu, który nie spełnia wymagań określonych w regulaminie. W przypadku wykrycia podczas przewozu przedmiotów zabronionych przewoźnik ma obowiązek powiadomić odpowiednie służby i może usunąć pasażera wraz z bagażem z pojazdu bez zwrotu należności za przejazd.
Regulamin powinien dokładnie określać zasady przewozu przedmiotów specjalnych, takich jak rowery, hulajnogi, wózki dziecięce, sprzęt sportowy (narty, snowboardy, deski surfingowe) czy instrumenty muzyczne. W przypadku rowerów zazwyczaj wymagane jest, aby pojazd był oznakowany piktogramem dopuszczającym przewóz rowerów i aby istniało wyznaczone miejsce do ich umieszczenia. Właściciel firmy transportowej może wprowadzić dodatkową opłatę za przewóz roweru lub ograniczyć ich liczbę w jednym kursie ze względów bezpieczeństwa i komfortu innych pasażerów. Wózki dziecięce przewożone są zazwyczaj bezpłatnie, pod warunkiem że są złożone lub umieszczone w wyznaczonym miejscu i nie utrudniają przejścia. W przypadku wózków inwalidzkich, zgodnie z przepisami o prawach osób niepełnosprawnych, ich przewóz jest bezpłatny i przewoźnik nie może go ograniczać, jeśli konstrukcja pojazdu na to pozwala.
Zasady przewozu zwierząt domowych różnią się znacznie w zależności od przewoźnika i rodzaju przewozu. Regulamin powinien precyzyjnie określać, czy przewóz zwierząt jest w ogóle dozwolony, a jeśli tak - to na jakich warunkach. Typowe wymagania obejmują: przewóz małych zwierząt w szczelnych transporterach lub klatkach o określonych maksymalnych wymiarach, przewóz psów i kotów w kagańcach i na smyczy (dla większych zwierząt), zakaz umieszczania zwierząt na siedzeniach, odpowiedzialność właściciela za zachowanie zwierzęcia i ewentualne szkody, dodatkową opłatę za przewóz zwierzęcia (lub przewóz bezpłatny do określonej wielkości). Szczególny status mają psy asystujące osoby niepełnosprawne - ich przewóz jest bezpłatny i nie wymaga umieszczania w kagańcu, pod warunkiem posiadania odpowiednich dokumentów potwierdzających status psa asystującego. Właściciel firmy autokarowej powinien pamiętać, że zbyt restrykcyjne przepisy dotyczące przewozu zwierząt mogą ograniczać dostępność usług dla części klientów, zwłaszcza w przewozach turystycznych.
Regulamin przewozu musi zawierać postanowienia dotyczące odpowiedzialności przewoźnika za szkody poniesione przez pasażerów. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 181/2011 przewoźnik ponosi odpowiedzialność za szkody wynikłe ze śmierci, obrażeń ciała lub uszczerbku na zdrowiu pasażera spowodowanych wypadkiem związanym ze skorzystaniem z autobusu lub autokaru. Minimalna wysokość odszkodowania nie może być niższa niż 220 000 euro na pasażera, przy czym odpowiedzialność ta nie ma charakteru bezwzględnego - przewoźnik może zwolnić się z odpowiedzialności, jeśli wykaże, że wypadek był spowodowany przez okoliczności niezależne od niego, których nie mógł uniknąć pomimo dochowania należytej staranności. Właściciel firmy autokarowej musi posiadać odpowiednie ubezpieczenie OC przewoźnika pokrywające tego rodzaju roszczenia i powinien poinformować o tym pasażerów w regulaminie.
Odpowiedzialność przewoźnika za szkody wynikłe z opóźnienia, przedwczesnego odjazdu lub odwołania kursu jest ograniczona. Zgodnie z art. 64 Prawa przewozowego przewoźnik odpowiada za szkodę, jaką podróżny poniósł wskutek przedwczesnego odjazdu środka transportowego. Natomiast za szkodę wynikłą z opóźnionego przyjazdu lub odwołania regularnie kursującego środka transportowego przewoźnik odpowiada tylko wtedy, gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. Regulamin powinien wyraźnie informować pasażerów o tych ograniczeniach odpowiedzialności, jednocześnie wskazując procedurę zgłaszania roszczeń odszkodowawczych. Właściciel firmy transportowej powinien pamiętać, że nie może w regulaminie całkowicie wyłączyć swojej odpowiedzialności w sytuacjach, gdy prawo ją przewiduje - takie postanowienia byłyby nieważne jako sprzeczne z przepisami bezwzględnie obowiązującymi.
W przypadku szkód w bagażu podręcznym przewoźnik odpowiada tylko wtedy, gdy szkoda wynikła z jego winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa. Natomiast za przesyłki bagażowe powierzone przewoźnikowi odpowiedzialność jest szersza i opiera się na zasadzie ryzyka - przewoźnik odpowiada za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki bagażowej od momentu jej przyjęcia do wydania. Regulamin powinien określać maksymalną wysokość odszkodowania za utratę lub uszkodzenie bagażu, która zazwyczaj jest liczona według wagi bagażu i określonej stawki za kilogram. Przewoźnik może również oferować możliwość deklarowania wyższej wartości bagażu za dodatkową opłatą, co zwiększa zakres jego odpowiedzialności. Właściciel firmy autokarowej powinien jasno informować pasażerów o procedurze zgłaszania szkód w bagażu - widoczne uszkodzenia należy zgłosić niezwłocznie przy odbiorze bagażu, niewidoczne w ciągu 7 dni od odbioru.
Regulamin powinien zawierać informacje o procedurze postępowania w przypadku wypadku drogowego z udziałem pojazdu przewoźnika. Pasażerowie muszą wiedzieć, jak będzie zorganizowana pomoc doraźna, ewakuacja z miejsca wypadku, pomoc medyczna oraz przewóz do miejsca przeznaczenia lub zapewnienie noclegu w przypadku niemożności kontynuacji podróży. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 181/2011 przewoźnik zobowiązany jest do udzielenia rozsądnej i proporcjonalnej pomocy w odniesieniu do natychmiastowych praktycznych potrzeb pasażerów w następstwie wypadku, w tym pierwszej pomocy, zakwaterowania, żywności i odzieży. Właściciel firmy transportowej powinien mieć opracowane procedury awaryjne i zapewnić, że kierowcy są w nie przeszkoleni. Regulamin powinien również informować pasażerów o sposobie zgłaszania roszczeń odszkodowawczych wynikających z wypadku, wskazując odpowiedni adres, wymagane dokumenty i terminy.
Każdy przewoźnik wykonujący zarobkowy przewóz osób ma obowiązek posiadania ubezpieczenia OC, które pokrywa roszczenia finansowe związane z jego działalnością. Regulamin przewozu powinien zawierać informację o posiadaniu takiego ubezpieczenia oraz wskazywać jego zakres i wysokość sum gwarancyjnych. Pasażerowie mają prawo wiedzieć, że w przypadku szkody będą mogli dochodzić swoich roszczeń bezpośrednio od ubezpieczyciela przewoźnika. Właściciel firmy autokarowej powinien upewnić się, że zakres ubezpieczenia jest adekwatny do rodzaju wykonywanej działalności - w szczególności powinien pokrywać odpowiedzialność za szkody na osobie do wysokości co najmniej 220 000 euro na pasażera zgodnie z wymogami rozporządzenia (UE) nr 181/2011. Dobrą praktyką jest zamieszczenie w regulaminie danych kontaktowych ubezpieczyciela, aby ułatwić pasażerom zgłaszanie ewentualnych roszczeń.
Regulamin przewozu musi zawierać szczegółową procedurę składania i rozpatrywania reklamacji przez pasażerów. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 2 marca 2011 roku w sprawie wzoru, sposobu składania i rozpatrywania reklamacji w przewozie osób i rzeczy reklamacja powinna być złożona na piśmie i zawierać określone elementy. Do obligatoryjnych należą: imię i nazwisko lub nazwa oraz adres zamieszkania lub siedziby osoby składającej reklamację, tytuł i uzasadnienie reklamacji z wyraźnym wskazaniem, czego ona dotyczy, kwota roszczenia w przypadku roszczeń pieniężnych, podpis osoby składającej reklamację oraz data złożenia. Właściciel firmy transportowej powinien w regulaminie wskazać, gdzie można złożyć reklamację - może to być dowolny punkt odprawy przewoźnika, siedziba firmy, adres e-mail lub formularz online na stronie internetowej.
Przewoźnik ma obowiązek potwierdzić wpływ reklamacji oraz udzielić na nią odpowiedzi w terminie 30 dni od dnia jej wpływu. Jeżeli złożona reklamacja nie spełnia wymogów formalnych i uniemożliwia to jej rozpatrzenie, przewoźnik wzywa uprawnionego nie później niż w okresie 14 dni od wpływu reklamacji, aby w terminie 14 dni uzupełnił braki formalne pod rygorem pozostawienia reklamacji bez rozpoznania. Odpowiedź na reklamację powinna zawierać: dane przewoźnika, informację o uznaniu albo nieuznaniu reklamacji w całości lub w części, uzasadnienie merytoryczne ze wskazaniem podstawy prawnej, pouczenie o prawie odwołania do przewoźnika oraz do właściwego miejscowo sądu, podpis przewoźnika. Właściciel firmy autokarowej powinien pamiętać, że jeśli nie udzieli odpowiedzi w terminie 30 dni, przyjmuje się zgodnie z prawem, że uznał reklamację, co może mieć istotne konsekwencje finansowe.
Regulamin powinien również informować pasażerów o możliwości odwołania się od decyzji przewoźnika w sprawie reklamacji. Pasażer niezadowolony z rozstrzygnięcia ma prawo wystąpić ponownie do przewoźnika z odwołaniem lub skierować sprawę bezpośrednio na drogę sądową. W przypadku przewozów objętych zakresem stosowania rozporządzenia (UE) nr 181/2011, czyli regularnych usług autobusowych na trasach powyżej 250 km, pasażer może również złożyć skargę do wyznaczonego krajowego organu odpowiedzialnego za egzekwowanie przepisów - w Polsce jest to Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Właściciel firmy transportowej powinien zamieścić w regulaminie informację o tych ścieżkach odwoławczych wraz z danymi kontaktowymi odpowiednich instytucji, co zwiększy transparentność procesu i buduje zaufanie pasażerów do przewoźnika.
Regulamin powinien wyraźnie wskazywać terminy, w jakich pasażer może zgłosić reklamację w zależności od rodzaju roszczenia. W przypadku widocznych uszkodzeń lub ubytków w bagażu reklamacja powinna być zgłoszona niezwłocznie, najlepiej przed opuszczeniem miejsca wydania bagażu. Jeśli uszkodzenie lub ubytek nie były widoczne z zewnątrz, pasażer ma zazwyczaj 7 dni od dnia odbioru bagażu na zgłoszenie reklamacji. Dla roszczeń związanych z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy przewozu, takich jak opóźnienie, odwołanie kursu czy przedwczesny odjazd, reklamację należy złożyć w rozsądnym terminie, zazwyczaj nie później niż w ciągu 30 dni od zdarzenia. Właściciel firmy transportowej powinien pamiętać, że określenie zbyt krótkich terminów może być uznane za nieuczciwe praktyki wobec konsumentów i skutkować nieważnością takich postanowień.
Dobrą praktyką jest udostępnienie pasażerom gotowego wzoru formularza reklamacyjnego, który ułatwi im prawidłowe sformułowanie reklamacji i zapewni, że zawiera ona wszystkie wymagane elementy. Formularz taki może być dostępny do pobrania na stronie internetowej przewoźnika, w punktach obsługi pasażera lub w aplikacji mobilnej. Powinien zawierać pola na: dane osobowe składającego reklamację, numer biletu lub inny identyfikator podróży, datę i trasę przejazdu, dokładny opis problemu będącego przedmiotem reklamacji, żądanie (np. zwrot kosztów, odszkodowanie, zmiana warunków), załączniki (np. kopia biletu, dokumentacja medyczna, zdjęcia uszkodzonego bagażu), podpis i data. Właściciel firmy autokarowej, udostępniając taki formularz, nie tylko ułatwia pasażerom dochodzenie ich praw, ale również upraszcza sobie proces rozpatrywania reklamacji, ponieważ otrzymuje kompletne i uporządkowane informacje.
Prawidłowa publikacja regulaminu przewozu jest kluczowa dla jego skuteczności prawnej i dostępności dla pasażerów. Regulamin musi być podany do publicznej wiadomości w sposób umożliwiający pasażerom zapoznanie się z jego treścią przed zawarciem umowy przewozu. Najczęstszą i najbardziej skuteczną formą publikacji jest umieszczenie pełnej treści regulaminu na stronie internetowej przewoźnika w miejscu łatwo dostępnym, np. w zakładce „Regulamin" lub „Warunki przewozu". Właściciel firmy transportowej powinien zadbać o to, aby regulamin był dostępny w formacie umożliwiającym jego wydrukowanie lub pobranie, najlepiej jako plik PDF. Dodatkowo pełny tekst regulaminu powinien być dostępny w siedzibie przewoźnika oraz w punktach sprzedaży biletów, gdzie pasażerowie mogą poprosić o jego wydanie lub zapoznać się z jego treścią.
W pojazdach przewoźnika wymagane jest umieszczenie wyciągu z regulaminu zawierającego najważniejsze informacje dla pasażerów. Wyciąg ten powinien obejmować: podstawowe prawa i obowiązki pasażera, zasady przewozu bagażu, katalog zachowań zabronionych, informacje o kontroli biletów i opłatach dodatkowych, podstawowe zasady odpowiedzialności przewoźnika oraz sposób składania reklamacji z podaniem adresu lub danych kontaktowych. Wyciąg powinien być umieszczony w widocznym miejscu, najczęściej przy drzwiach wejściowych do pojazdu lub na ścianach wewnętrznych kabiny pasażerskiej, w formie czytelnej tablicy lub naklejki. Właściciel firmy autokarowej musi pamiętać, że sam wyciąg nie zastępuje obowiązku udostępnienia pełnego regulaminu - pasażer musi mieć możliwość zapoznania się z kompletnym dokumentem, jeśli wyrazi taką chęć.
Regulamin wchodzi w życie z dniem określonym przez przewoźnika, przy czym zmiana regulaminu powinna być ogłoszona z odpowiednim wyprzedzeniem umożliwiającym pasażerom zapoznanie się z nowymi warunkami. Typowe wyprzedzenie wynosi od 7 do 14 dni przed wejściem w życie zmian. Właściciel firmy transportowej powinien zamieścić w regulaminie informację o dacie jego wejścia w życie oraz o tym, że zastępuje on ewentualne poprzednie wersje. Ważne jest również określenie, która wersja regulaminu ma zastosowanie do konkretnej umowy przewozu - zazwyczaj stosuje się regulamin obowiązujący w dniu zawarcia umowy przewozu, czyli w dniu zakupu biletu. W przypadku istotnych zmian regulaminu, szczególnie tych niekorzystnych dla pasażerów, warto rozważyć dodatkowe formy komunikacji, takie jak informacja na stronie głównej witryny internetowej, komunikat w punktach sprzedaży biletów czy ogłoszenie w mediach społecznościowych.
W przypadku przewoźników realizujących przewozy w ramach użyteczności publicznej często wymagana jest również publikacja regulaminu w Biuletynie Informacji Publicznej organizatora publicznego transportu zbiorowego. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy regulamin został uchwalony przez organ samorządu terytorialnego jako organizatora transportu. Właściciel firmy transportowej wykonującej takie przewozy powinien upewnić się, że regulamin został prawidłowo opublikowany przez organizatora i jest dostępny dla pasażerów. W przypadku przewozów czysto komercyjnych publikacja w BIP nie jest wymagana, jednak przewoźnik może zdecydować się na taką formę jako dodatkowy sposób upublicznienia regulaminu i zwiększenia jego dostępności.
Przewoźnik wykonujący międzynarodowe przewozy regularne lub okazjonalne powinien rozważyć przygotowanie regulaminu również w językach obcych, szczególnie w języku angielskim oraz w językach krajów, do których najczęściej wykonuje przewozy. Rozporządzenie (UE) nr 181/2011 wymaga, aby informacje o prawach pasażerów były udostępniane w formie zrozumiałej dla odbiorców, co może oznaczać konieczność tłumaczenia regulaminu na języki obce. Właściciel firmy autokarowej specjalizującej się w przewozach międzynarodowych powinien zadbać o wysoką jakość tłumaczenia, najlepiej zlecając je profesjonalnemu tłumaczowi specjalizującemu się w tekstach prawnych. Wersje językowe regulaminu powinny być równoważne pod względem treści i dostępne w tych samych miejscach co wersja polska.
Po przeczytaniu tego artykułu powinieneś podjąć następujące kroki:
Pamiętaj, że regulamin przewozu to żywy dokument, który powinien być regularnie aktualizowany w odpowiedzi na zmiany przepisów prawnych oraz doświadczenia z praktyki przewozowej. Właściciel firmy transportowej powinien przynajmniej raz w roku weryfikować aktualność regulaminu i wprowadzać niezbędne korekty. Dobrze przygotowany regulamin to nie tylko wymóg prawny, ale również narzędzie budowania profesjonalnego wizerunku firmy i zaufania pasażerów. Inwestycja czasu w opracowanie rzetelnego dokumentu zwróci się wielokrotnie poprzez uniknięcie sporów prawnych, usprawnienie obsługi reklamacji i zwiększenie satysfakcji klientów z oferowanych usług przewozowych.
Hashtagi: #RegulaминPrzewozu #TransportDrogowy #PrawaPassażerów #PrzepIsyTransportowe #PraWoPrzewozowe #FirmyTransportowe #BranżaTSL #PrzewozyAutokarowe #LicencjaTransportowa #GITD